Kika ki ekya Mini DisplayPort port, kozesa mu tekinologiya, enjawulo yaayo ku bavuganya HDMI, VGA, DisplayPort. Omukutu gwa Mini DisplayPort ye nkyusa ya DisplayPort eyakolebwa ku byuma ebikwatibwako. Evuganya ne HDMI. Enkyusa eyasooka ey’omutindo ogwakozesebwa yafulumizibwa mu 2006 okuva mu kkampuni ya VESA. Abaagikola baali bagenderera okukyusa enkola ya DVI, mu ndowooza yaabwe, yali yaakaddiwa dda. Firimu kumpi 200 eza mmemba za VESA ze zeenyigira mu kutondawo DisplayPort n’enjawulo zaayo.Mini DisplayPort yakolebwa kkampuni ya Apple. Ekintu kino kyalangirirwa mu 2008. Mu kusooka yali egendereddwamu kukozesebwa mu MacBook Pro, MacBook Air ne Cinema Display. Mu 2009, VESA yassa ekyuma kino mu mutindo gwabwe. Okutandika n’enkyusa 1.2, Mini DisplayPort egoberera omutindo gwa DisplayPort. Mpola mpola, enkyusa empya ez’omutindo guno zeeyongera okuvaayo. Ebisembayo ku byo birina ebyetaago ebikwatagana ne ttivvi bye bitannaba kutondebwawo. Omutindo ogulowoozebwako tegukoma ku kuvuganya na HDMI mu bwesige, naye era gusukkulumye nnyo mu bintu ebimu. Ekoleddwa okutambuza ekifaananyi n’amaloboozi mu kiseera kye kimu. Omutindo guno gwali gwa bwereere okumala emyaka 9 egyasooka nga guliwo, okwawukana ku HDMI, bulijjo ebadde ya bwannannyini. Abakwatagana abaliwo basobola okwawulwamu ebibinja ebiwerako:
- Ezo ezikozesebwa okutambuza ekifaananyi.
- Ekozesebwa okuyunga ebyuma.
- Avunaanyizibwa ku kulonda obudde bw’okutandika n’okuggyako eky’okwolesebwa.
- Ekoleddwa okusobola okugabira abantu amasannyalaze.
Mini DisplayPort ye connector erimu ppini 20. Ekigendererwa kya buli emu ku byo kye kimu n’ebyo ebisangibwa mu DisplayPort. Bw’oba olondawo cable, olina okufaayo ku kigero ki ekisinga obunene eky’okutambuza data ky’esobola okuwagira. Buli emu ku zo eraga enkyusa y’omutindo gw’egoberera. Okukozesa ekiyungo kino kweyongera okwettanirwa abakola ebyuma bya kompyuta. Okusingira ddala, AMD ne Nvidia bafulumizza kaadi za vidiyo nga zirina Mini DisplayPort.
- Omuwendo gw’okutambuza data guli 8.64 Gbps. Kino kyetaagisa mu mutindo gwa version 1.0.Mu 1.2, etuuka ku 17.28 Gbps. 2.0 yassibwa dda, nga mu kino ebyetaago biri waggulu nnyo.
- Obuziba bwa langi okutuuka ku bits 48 bwe bukozesebwa. Mu mbeera eno, buli mukutu gulina okuva ku bits 6 okutuuka ku 16.
- Amaloboozi aga 24-bit ag’emikutu munaana gaweerezeddwa nga galina sampling rate ya 192 kHz.
- Waliwo obuwagizi bwa YCbCr ne RGB (v1.0), ScRGB, DCI-P3 (v1.2), Adobe RGB 1998, SRGB, xvYCC, RGB XR.
- Ekozesa enkola y’okulwanyisa obubbi bwa DisplayPort Content Protection (DHCP) ng’ekozesa ensirifu ya AES 128-bit. Era kisoboka okukozesa HDCP encryption version 1.1.
- Waliwo obuwagizi eri emikutu gy’amaloboozi ne vidiyo okutuuka ku 63 omulundi gumu. Kino kiwagira okwawula packets mu budde.
- Siginini eziweerezeddwa ziwandiikibwa mu ngeri nti ku buli bits 8 ez’amawulire ag’omugaso wabaawo bits 2 ez’amawulire ag’obuweereza. Algorithm eno ekusobozesa okukyusa ebitundu 80% ku data okusinziira ku volume yonna.
- Ewa enkozesa ya 3D video signal nga eriko refresh rate ya 120 Hz.
Ebyetaago ebiwandiikiddwa bikwatagana n’omutindo ogukkirizibwa abantu bonna. Kati enkyusa empya zikozesebwa eziteeka obwetaavu obw’amaanyi ku Mini DisplayPort.
DisplayPort – mini DisplayPort waya, nnungi ku ssente, waya entegefu, waya y’omwalo gw’okulaga: https://youtu.be/Nz0rJm6bXGU
Enjawulo ku DisplayPort ne HDMI
Mu Mini DisplayPort, obutafaananako DisplayPort, tewali latch ya makanika etereeza bulungi omukago. Enkyusa eno esinga kutambuzibwa era okusinga ekoleddwa okukola n’ebyuma ebikozesebwa ku ssimu. Okwawukanako ne HDMI, okukozesa Mini DisplayPort tekyetaagisa byetaago bya maanyi bwe bityo. Ate terimu firmware ezimu ezisobola okukozesebwa. Omwalo ogwogerwako gukusobozesa okufuga okwolesebwa okungi mu kiseera kye kimu okuva ku mwalo gumu. Ewa display ey’omutindo ogwa waggulu okusinga HDMI. Omutindo guno oguliwo kati guwa omutindo gwa vidiyo ogwa 8K nga gulina omutindo gwa waggulu ogw’okuzza obuggya screen. HDMI tewa kulaga bifaananyi mu kiseera kye kimu ku bifaananyi ebingi, era Mini DisplayPort ekkiriza okulondoola okutuuka ku 4 okukozesebwa mu ngeri eno. Enkulaakulana endala eya Mini DisplayPort ye Thunderbolt, eyatondebwawo kkampuni ya Apple ne Intel. Ejja kuwagira ebikozesebwa eby’emabega era ejja kusobola okwongera okukola ne PCI Express. Micro DisplayPort efulumiziddwa. Ekoleddwa ku byuma ebyo ebikozesa ebiyungo ebiyitibwa ultra-compact connectors. Esinga kukozesebwa mu ssimu ez’amaanyi ne tabuleti. Bw’ogeraageranya ne VGA, DVI ne LVDS, kisaana okukimanya nti omutindo guno gwa bwereere. Bulijjo agenda atereera. Cable ey’ekika kino erina obuziyiza bw’amaloboozi obw’amaanyi. VGA, DVI ne LVDS teziyinza kuwagira kwolesebwa kungi mu kiseera kye kimu. Throughput yaabwe ntono nnyo. Mini DisplayPort esobola okutereeza omutindo gwa vidiyo ewereddwa okusinziira ku bbanga ly’okutambuza signal. Gy’ekoma okuba waggulu, omutindo gye gukoma okusuubirwa okukka, naye ne mu mbeera eno gusigala waggulu nnyo. Njawulo ki eri wakati wa DisplayPort mini ne DisplayPort, okuva ku HDMI, VGA, DVI, port ki esinga, enjawulo wakati w’ebifulumizibwa: https:
Ebirungi n’ebibi ebiri mu Mini DisplayPort
Ebirungi bya Mini DisplayPort bye bino wammanga:
- Omutindo guno guggule era guliwo.
- Okunyweza ebiyungo okwangu era okwesigika.
- Kigendereddwamu okutwalibwa mu bantu bangi.
- Data ya packet ekozesebwa.
- Ensirifu ya data ey’amaanyi ekozesebwa.
- Omutindo guno gugaziyizibwa
- Enkola y’okugabanya bandwidth ekyukakyuka wakati w’amaloboozi ne vidiyo etandikiddwawo.
- Waliwo enkola eyazimbibwamu ey’okulwanyisa obubbi bw’oku nnyanja.
- Emikutu gya vidiyo n’amaloboozi egiwerako gisobola okutambuzibwa mu mukago gumu.
- Kikkirizibwa okutambuza amawulire ku bbanga eddene nga kikozesa waya ya fiber optic.
- Ewa vidiyo n’amaloboozi ag’omutindo ogwa waggulu.
- Voltage y’okugabira entono.
Okukozesa ekiyungo kirina ebizibu bino wammanga:
- Obuwanvu bwa cable ekozesebwa bukoma.
- Ekiyungo ekyogerwako kikozesebwa mu byuma ebitonotono.
Mini DisplayPort ekakasizza omugaso gwayo era ekyagenda mu maaso n’okukula mu buganzi.
Engeri y’okuyunga ebyuma ng’oyita mu Mini DisplayPort

- Olina okulowooza ku kubeerawo kw’emyalo egituufu. Bwe baba nga si bwe bali, olwo okukozesa adapters kiyinza okuyamba.
- Kyetaagisa okulowooza okusinziira ku mutindo ki cable gye yatondebwa. Lirina okukwatagana n’enkyusa z’ebiyungo ebikwatagana.
- Mini DisplayPort esobola okukwata emitendera egy’enjawulo egy’omutindo gw’ebifaananyi n’amaloboozi. Esobola okulaga vidiyo okutuuka ku 8K.
- Obuwanvu bwa waya y’okuyunga bulina okutunuulirwa. Bwe kiba tekisukka mita 3, olwo kiba kirungi okukozesa Mini DisplayPort. Bwe kiba nga kituuka ku mmita 10, kirungi okukozesa enkola ya HDMI.
- Lowooza ku monitors mmeka z’olina okuyunga. Singa tezisukka nnya, olwo cable eyogerwako ejja kukola.
Mini DisplayPort ejja kukuyamba obutakoma ku kulaba vidiyo ya mutindo gwa waggulu, wabula n’okunyumirwa amaloboozi amalungi mu mizannyo. Ebika bisatu ebya DisplayPort – standard, mini, micro:
Adapta ezikola ebintu
Okukozesa adapters kikusobozesa okugonjoola ekizibu mu mbeera ng’ebyuma ebikozesebwa tebirina kiyungo kyetaagisa. Kinaatunuulirwa nti enkozesa yazo ekendeeza ku mutindo gw’okutambuza siginiini. Waliwo adapters ezikusobozesa okuyunga laptop ku VGA, DVI, HDMI. Zijja kukusobozesa okugiyunga ku bika bya screen ebisinga obungi ebikozesebwa. Adapta zikola oba zikola. Ezo ezisooka zisobola okutambuza vidiyo ey’omutindo ogwa waggulu (okugeza, nga zirina resolution ya 3840×2160) ku buwanvu bwa cable obutuuka ku mita 2. Singa ebanga lyeyongera okutuuka ku mita 15, olwo omutindo gw’omutindo ogukkirizibwa gujja kuba wansi nnyo. Mu mbeera eno, ejja kuwa okulaba ku 1080p. Okukozesa ebiyungo ebikola kikusobozesa okwongera ku bbanga erisinga obunene ly’okuyunga. Okugeza, mu mbeera eno, kijja kusoboka okukakasa omutindo gw’okwolesebwa gwa 2560 × 1600 ku bbanga lya mita 25.