पुरातनमाडलस्य वीसीआर अप्रचलितं जातम् इति ज्ञायते, विद्युत्वस्तूनाम् भण्डारेषु तानि प्राप्तुं न शक्यते, परन्तु एतादृशाः जनाः सन्ति येषां कृते अद्यापि एषा तकनीकः अस्ति ते कैसेट्-दर्शनार्थं उपकरणानां उपयोगं कुर्वन्ति येषु विविधाः अवकाशदिवसस्य भिडियो, श्रृङ्खला, पुरातनानि चलच्चित्राणि इत्यादयः सन्ति, वादयितुं भवद्भिः ज्ञातव्यं यत् टेप-रिकार्डरं टीवी-सङ्गणकेन सह कथं संयोजयितुं शक्यते
सज्जता तथा आवश्यक तार
उपकरणस्य उपयोगाय दस्तावेजेषु टेप-रिकार्डरं टीवी-सङ्गणकेन सह संयोजयितुं वर्णनं उपलभ्यते । प्लग्स् इत्यस्य संयोजनं चरणबद्धरूपेण भवति, परन्तु भवन्तः संयोजनाय आवश्यकानां संयोजकानाम् अभावस्य समस्यां प्राप्नुवन्ति ।
एतेषु यन्त्रेषु निम्नलिखितसंयोजनानां उपयोगः भवति ।
- आरसीए (ट्यूलिप);
- समाक्षीय रज्जु;
- SCART केबल;
- S video.
पुरातनटीवी-सङ्गणकेन सह कैसेट्-उपकरणं संयोजयितुं समस्याः न भवेयुः, परन्तु आधुनिक-टीवी-मध्ये भवन्तः सर्वदा एतादृशानि पोर्ट्-आणि न प्राप्नुवन्ति, अतः संयोजयितुं एडाप्टर् (एडाप्टर्) आवश्यकाः भवन्ति, येन संयोजन-प्रक्रिया सरली भविष्यति
संयोगविधयः
अत्र बहवः संयोजनविकल्पाः सन्ति, परन्तु केचन प्रकाराः आधुनिकटीवी-प्रकाराः आवश्यकैः पोर्ट्-सहिताः न सन्ति । यथा, सैमसंग इत्यनेन आरसीए-निर्गमः पूर्णतया परित्यक्तः, अन्ये टीवी-माडलाः यथा फिलिप्स्, सोनी इत्यादयः “ट्यूलिप्” सहितं बहूनां आउटपुट्-प्रयोगं निरन्तरं कुर्वन्ति
आर सी ए (tulip) ९.
बहुधा पुरातनकैसेट्प्लेयर् टीवी च केवलं एतैः संयोजकैः सुसज्जिताः भवन्ति, आधुनिकटीवीषु एतत् पोर्ट् उपलब्धं न भवेत्, अतः भवद्भिः एडाप्टर्-उपयोगः कर्तव्यः भविष्यति आरसीए मार्गेण टेप रिकार्डरस्य संयोजनं निम्नलिखितरूपेण भवति ।
- पीतवर्णीयं प्लगं VCR इत्यस्मिन् Video OUT पोर्ट् मध्ये प्लग् कुर्वन्तु, अपरं अन्तं च Video 1 अथवा 2 इति टीवी इत्यस्मिन् समाने वर्ण पोर्ट् मध्ये प्लग् कुर्वन्तु ।
- श्रव्यसञ्चारस्य टॉगलस्विच् मध्ये रक्तवर्णीयं श्वेतवर्णीयं च सीमास्विच् संयोजयन्तु, ततः उपकरणानि चालू कृत्वा प्लेयर् मध्ये Play बटनं नुदन्तु ।
- TV रिमोट् कण्ट्रोल् इत्यत्र AV चालू कुर्वन्तु, यदि Menu प्रदर्शितं भवति तर्हि संयोजनं सम्यक् अस्ति ।
- सेटिङ्ग्स् रक्षितुं, कैसेट् सम्मिलितुं, विडियो आनन्दं प्राप्तुं च उपकरणं पुनः आरभ्यताम् ।
ट्यूलिप् इति सर्वाधिकं सामान्यं संयोजनविधिः, परन्तु संकेतसञ्चारः दुर्बलः इति मन्यते, अतः दर्शने विडियो तथा ध्वनिगुणवत्ता न्यूनीभवति, ध्वनिसंकेतस्य उन्नयनार्थं केवलं स्टीरियो हेडसेट् (स्पीकर अथवा हेडफोन्) संयोजनं कर्तुं शक्यते
SCART
एतत् पोर्ट् भवन्तं चित्राणि ध्वनिप्रभावं च अत्यन्तं सभ्यगुणवत्तायां निर्गन्तुं शक्नोति, परन्तु “tulip” इव, एतत् पुरातनं भवति, तथा च आधुनिकटीवी-मध्ये एतत् पोर्ट् दुर्लभतया एव प्राप्यते, अतः SCART-RCA अथवा SCART-USB एडाप्टर् प्रायः उपयुज्यते . उपकरणं यथा संयोजितम् अस्ति : १.
- SCART केबलं टेप रिकार्डरस्य टीवी च जैक् मध्ये संयोजयन्तु। यदि टीवी-पटलस्य एडाप्टरस्य उपयोगं करोति तर्हि प्लग् RCA अथवा USB इत्यनेन सह संयोजयन्तु ।
- एकं विडियो कैसेट् सम्मिलितं कुर्वन्तु, टीवी सेटिंग्स् मध्ये, संकेतस्रोतं चिनोतु – RCA, SCART अथवा USB ।
- टीवी-पर्दे विडियो-कॅसेट्-सामग्री उद्घाटिता भवेत् । यदि एतत् भवति तर्हि सम्पर्कः सफलः आसीत् ।
विफलतायाः सन्दर्भे उपकरणं जालपुटात् विच्छिन्नं कुर्वन्तु, ततः पुनः संयोजयितुं प्रयतध्वं, एकं वीडियो कैसेट् सम्मिलितं कुर्वन्तु तथा च चित्रस्य ध्वनिस्य च गुणवत्तां वर्धयितुं अतिरिक्तकार्यं स्थापयन्तु
समाक्षीय केबल
एषः दूरसञ्चारतारः अस्ति यः भवन्तः अनेकैः उच्चगुणवत्तायुक्तैः संकेतैः सह प्रसारणं प्रसारयितुं शक्नुवन्ति । सैमसंग, एलजी, सोनी इत्यादीनां अधिकांशटीवीनां कृते उपयुक्तम् । संयोजयितुं निर्देशान् अनुसरणं कुर्वन्तु:
- प्लगं प्लेयरस्य RF/Coax Out पोर्ट् मध्ये प्लगं कुर्वन्तु अपरं च TV इत्यस्य RF/Coax In जैक् मध्ये प्लग् कुर्वन्तु।
- उपकरणं चालू कृत्वा Play बटनं नुदन्तु, TV रिमोट् कण्ट्रोल् मेनूद्वारा चैनल् अन्वेषणं आरभत।
- टेप रिकार्डरस्य स्वागतावृत्तिः ज्ञात्वा, कस्यापि सुविधाजनकसङ्ख्यायाः अन्तर्गतं रक्षन्तु, एतेन प्लेयरस्य पुनः संयोजनस्य आवश्यकतां परिहरितुं साहाय्यं भविष्यति ।
- एकं कैसेट् सम्मिलितं कृत्वा श्रव्यगुणवत्तां चित्रविपरीततां च समायोजयन्तु।
अस्य संयोजनस्य दोषः अस्ति यत् चैनलस्य आवधिकविफलता, यतः पुरातनसाधनस्य “भग्नाः” पोर्ट् सन्ति, अतः संकेतः प्रायः अशुद्धरूपेण गृह्यते यदि बहुधा एतत् भवति तर्हि भवन्तः संयोजकानाम् स्थाने नूतनानि संयोजकाः स्थापयितव्याः ।
एस-वीडियो
अस्य संयोजनस्य कृते अतिरिक्तः एडाप्टरः आवश्यकः भवति, यतः खिलाडयः सीमास्विचः एंटीना-पोर्टस्य निर्गमेन सह सम्बद्धः भवति, प्लग्स् इत्यस्य एव वर्णयोजना भवति, या संस्थापनस्य संचालनं सुलभं करिष्यति संयोजनं निम्नलिखितनियमानुसारं भवति ।
- सम्यक् संयोजकानाम् अवलोकनेन वर्णयुक्तानि प्लग्स् प्लेयर् मध्ये निवेशयन्तु । अन्ये अन्ताः S-Video एडाप्टर् इत्यनेन सह संयोजयन्तु ।
- एडाप्टरस्य मुख्यप्लगं एंटीना-निर्गमेन सह संयोजयन्तु, ततः मुख्यमेनू-मध्ये गत्वा AV नुदन्तु, नूतन-टीवी-कृते, प्लेयर्-नाम “S-Video Out” इति भविष्यति
- VCR इत्यस्य नाम स्क्रीन् मध्ये प्रदर्शितं भविष्यति । तदनन्तरं कॅसेट् सम्मिलितं कृत्वा सर्वं सम्यक् कार्यं करोति वा इति पश्यन्तु ।
संस्थापनानन्तरं कतिपयनिमेषान् यावत् उपकरणं जालपुटेन विच्छिद्य, तत् चालू कृत्वा आवश्यकं दत्तांशं (ध्वनिसंकेतं प्रतिबिम्बं च) विन्यस्यताम् । इदं केबलं सर्वोत्तमम् इति मन्यते यतोहि विडियो संचरणं ध्वनिप्रभावं च अधिकं शक्तिशाली भवति ।
VCR संयोजयन् एंटीना कथं न पातयितव्यम्?
तारं न बहिः आकृष्य टीवी-सङ्गणकं वीसीआर-संयोजयितुं भवद्भिः सेट्-टॉप्-बॉक्स् क्रेतव्यः यः एडाप्टर्-रूपेण कार्यं करिष्यति, तथैव द्वौ आरसीए-केबलौ, एकं समाक्षीय-केबलं च क्रेतव्यम् संयोगः यथा भवति ।
- समाक्षीयकेबलं ट्यूनर् मध्ये Cable Out जैक् मध्ये प्लग् कुर्वन्तु तथा च टेप रिकार्डर् मध्ये RF In प्लग् कुर्वन्तु ।
- “tulip” प्लग्-इत्येतत् सेट्-टॉप्-बॉक्स्-मध्ये Audio Out तथा Video Out-आउटपुट्-मध्ये, तथा च टेप-रिकार्डर्-मध्ये Audio In तथा Video In-आउटपुट्-मध्ये संयोजयन्तु ।
- शेषताराः टीवी-वीडियो-प्लेयरयोः सह संयोजयन्तु, टीवी-मेनू उद्घाट्य “दत्तांशप्रसारणस्रोतः” अन्वेष्टुम् ।
- मेन्यू मध्ये VCR इत्यस्य नाम अन्विष्य एकं कैसेट् सम्मिलितं कुर्वन्तु । यदि संयोजनं सम्यक् अस्ति तर्हि माध्यमस्य सामग्रीः पटले प्रदर्शिता भविष्यति ।
- हार्डवेयरं पुनः आरभत।
स्मर्तव्यं यत् किमपि कार्यं कर्तुं पूर्वं विद्युत्जालतः उपकरणं निष्क्रियं कर्तव्यम्, एतेन उपकरणस्य शॉर्ट सर्किट् अथवा क्षतिः न भवति
संयोजनं कथं परीक्षितव्यम् ?
उपकरणं संयोजयित्वा जाँचकार्यं कर्तव्यम्, एतेन क्रियाः सम्यक् कृताः इति सुनिश्चितं भविष्यति । किं अन्वेष्टव्यम् : १.
- यदि समाक्षीयतारेन संयोजनं क्रियते। भवद्भिः टेप् रिकार्डर् टीवी च चालू कर्तव्यम् । यदा टीवी-पर्दे स्टैण्डबाई-मोड्-मध्ये गच्छति तदा भवद्भिः कैसेट्-इत्येतत् सम्मिलितं कृत्वा विडियो-वादनं आरभणीयम् । यदि सर्वं क्रमेण भवति तर्हि उपकरणं निष्क्रियं कृत्वा टीवी स्वयमेव सामान्यचैनलप्रसारणं प्रति गच्छति । टेप रिकार्डर् इत्येतत् अधिकं चालू कर्तुं भवद्भिः Play इति नुत्वा यस्मिन् सङ्ख्यायां विडियो रिकार्डर् इत्यस्य सेटिङ्ग्स् रक्षितानि आसन् तत् चिन्वन्तु ।
- आरसीए केबलस्य परीक्षणार्थम् । खिलाडयः नियन्त्रणपटले Source इति बटनं नुदन्तु । ततः टीवी स्टैण्डबाई मोड् मध्ये गन्तव्यम्। यदि संयोजनं न भवति तर्हि भवन्तः पोर्ट्-मध्ये प्लग्-इत्यस्य सम्यक् संस्थापनं पश्यन्तु । टर्मिनल्-वर्णाः प्लग्-वर्णैः सह सङ्गताः भवेयुः । भवन्तः AV मेन्यू मध्ये प्रवेशं कर्तुं प्रवृत्ताः भवेयुः ततः परं, विडियो कैसेट् रिकार्डिङ्ग् स्क्रीन् मध्ये प्रदर्शितं भविष्यति, तदनन्तरं भवन्तः इष्टं विडियो चित्वा Play बटनं नुदन्तु ।
- scart cord. एकस्मिन् समये उपकरणानि संयोजयितुं शक्नोति, एतदर्थं भवता Source बटन् उपयोक्तव्यम् । मुख्यपटलं पटले दृश्यते, यत्र विडियोकैसेट् वादयितुं अनन्तरं सेटिङ्ग्स् सूचिताः भविष्यन्ति ।
ताराः दृढतया प्रविष्टाः सन्ति इति सुनिश्चितं कुर्वन्तु, आगच्छन् संकेतः, चित्रस्य गुणवत्ता, ध्वनिप्रभावाः च अस्मिन् निर्भरं भवन्ति ।
सम्भाव्य कष्टानि
LG, Philips, Samsung TVs (प्रत्यक्षतया वा एडाप्टरस्य उपयोगेन वा) VCR इत्यस्य संयोजनं सर्वथा सरलं भवति, मुख्यं वस्तु इनपुट्-आउटपुट्-पोर्ट्-योः भ्रमः न करणीयः, परन्तु काश्चन तकनीकीसमस्याः उत्पद्यन्ते
न संयोजकाः
सर्वाधिकं सामान्या समस्या टेप-रिकार्डर्-टीवी-योः भिन्नाः संयोजकाः सन्ति । अस्मिन् सन्दर्भे विशेषाः एडाप्टर्-आदयः सहायकाः भविष्यन्ति, येन संयोजनप्रक्रिया सरली भविष्यति । के एडाप्टर् उपयुक्ताः सन्ति : १.
- SCART-SCART इति । यदि टीवी-वीसीआर-सॉकेट् समानौ भवतः तर्हि एषा रज्जुः आवश्यकी भवति ।
- SCART-RCA. यस्मिन् सन्दर्भे क्रीडकस्य केवलं “ट्यूलिप्” आउटपुट् भवति । एषः तारः सर्वोत्तमः विकल्पः अस्ति, यतः सीमास्विचः एकस्मिन् समये विडियो, ध्वनिं च प्रदर्शयति ।
- S-Video-SCART-2RCA। यदि टीवी-मध्ये अनेकाः पोर्ट् सन्ति, तथा च टेप-रिकार्डरः केवलं RCA अस्ति । S-Video तारः श्रव्यं प्रसारयितुं न शक्नोति, अतः अतिरिक्तं 2RCA केबलं स्थापनीयम् ।
प्रथमं नाम TV प्लग्, द्वितीयं नाम VCR मध्ये यत् पोर्ट् उपयुज्यते, अतः एडाप्टर् क्रयणपूर्वं द्वयोः उपकरणयोः पोर्ट् नाम सावधानीपूर्वकं पश्यन्तु
न संकेतः
प्रायः पुरातनं विडियोप्लेयर् संयोजयित्वा संकेतस्य अभावः इत्यादी समस्या भवति । एतत् विविधकारकाणां आधारेण भवितुं शक्नोति । कारणानि निम्नलिखितरूपेण भवितुम् अर्हन्ति- १.
- टीवी-पटलः टेप-रिकार्डर्-तः संकेतं प्राप्तुं न सेट् भवति । अस्मिन् सति भवद्भिः TV मेन्यू गत्वा फलकस्य उपरि “उपलब्धयन्त्राणि” अन्वेष्टव्यानि । AV नुदन्तु, तदनन्तरं TV स्टैण्डबाई मोड् मध्ये गच्छति, एकं वीडियो कैसेट् सम्मिलितं कृत्वा Play नुदन्तु ।
- भग्न प्लग। टेप रिकार्डरस्य दीर्घकालं यावत् कार्यं कुर्वन् पोर्ट्स् विफलाः भवन्ति अतः प्लग् स्थापिते सति संकेतः न आगच्छति । एवं सति हार्डवेयरस्य मरम्मतं कर्तव्यम् ।
- तार अखण्डता। प्रायः, रज्जुस्य “विच्छेदः” मोचने भवति, अतः भवद्भिः सुनिश्चितं कर्तव्यं यत् केबलं संयोजने न मोचते । एतेषां दोषाणां कारणेन वोल्टेजस्य न्यूनता, उपकरणस्य क्षतिः च भवितुम् अर्हति ।
स्वयं मरम्मतं कर्तुं न प्रयतध्वम्, सेवायाः सम्पर्कं कर्तुं श्रेयस्करम्, यत्र ते उच्चगुणवत्तायुक्तानि मरम्मतं वा घटकानां प्रतिस्थापनं वा करिष्यन्ति, यदा तु स्वामी यन्त्रस्य निदानं करिष्यति
टीवी-चैनेल्-तः ध्वनि-आच्छादनम्
यदि विडियो-सञ्चारस्य समस्याः नास्ति, तथा च ध्वनिः न केवलं VCR तः, अपितु टीवी-चैनेल्-तः समानान्तरेण अपि वाद्यते तर्हि समस्या एंटीना-संयोजने अर्थात् तस्य स्थाने भवति खिलाडी न्यूनावृत्तौ प्रसारयति, कार्यरतः एंटीना च उच्चावृत्तिषु, अतः संकेतं पातयति । परिभ्रमन् वा चालयित्वा वा एंटीनायाः स्थानं परिवर्तयन्तु, प्रसारणचैनलस्य संकेतः नष्टमात्रेण उपकरणं पुनः आरभ्यताम् । ततः केवलं टीवीं चालू कृत्वा प्रसारितचैनलस्य आवृत्त्यानुसारं ध्वनिं समायोजयन्तु। एतत् आवश्यकं यत् संकेतग्रहणं टीवीतः पृथक् भवति ।
अनुशंसाः
संयोजनस्य आरम्भात् पूर्वं प्रत्येकं यन्त्रे (यदि सन्ति) संलग्नाः निर्देशाः अध्ययनं श्रेयस्करम्, एतेन अनन्तरं क्रियाणां सिद्धान्तं अवगन्तुं साहाय्यं भविष्यति निम्नलिखितनियमानां युक्तीनां च पालनम् अपि श्रेयस्करम् ।
- प्रत्येकस्य उपकरणस्य सेवाक्षमतां पश्यन्तु, अन्यथा संयोजनं निरर्थकं भविष्यति, अथवा भयङ्करं अपि भविष्यति;
- आवश्यकताराः एडाप्टर् च सज्जीकरोतु – यदि कार्यकाले एतत् निष्पद्यते यत् रज्जुः न उपयुज्यते अथवा दोषपूर्णः अस्ति तर्हि प्रतिस्थापनार्थं बहुकालं यावत् समयः स्यात्
- सुरक्षासावधानीः अवलोकयन्तु – भवन्तः केबलं स्विच-ऑन-उपकरणेन सह संयोजयितुं न शक्नुवन्ति, एतेन भङ्गः अथवा शॉर्ट-सर्किटः भवितुम् अर्हति;
- VCR इत्यत्र चुम्बकीयशिरः स्वच्छं कुर्वन्तु – यदि भवान् एतत् कर्तुं न जानाति तर्हि सेवाकेन्द्रेण सम्पर्कं कुर्वन्तु, यत्र विशेषज्ञाः निदानं करिष्यन्ति, स्वच्छतां च करिष्यन्ति;
- प्रत्येकं संयोजनस्य अनन्तरं, उपकरणं पुनः आरभत, एतत् संयोजनसेटिंग्स् रक्षितुं साहाय्यं करिष्यति;
- यदि विडियो प्लेबैकस्य समये भवन्तः उपकरणस्य अन्तः “क्रैकिंग्” इति शृण्वन्ति तर्हि भवन्तः मास्टरेन सह सम्पर्कं कुर्वन्तु, शिरः शुष्कं जातम् अस्ति;
- ताराः न मोचयितुं प्रयतध्वम्, यतः एतेन सूक्ष्मतारानाम् शीघ्रं “विच्छेदः” भवितुम् अर्हति ।
इदानीं भवान् जानाति यत् स्वस्य VCR कथं स्वस्य टीवी-सङ्गणकेन सह संयोजयित्वा स्वस्य प्रियं कैसेट्-वीडियो द्रष्टुं शक्यते। संयोजनप्रक्रिया तु अत्यन्तं सरलम् अस्ति, मुख्यं वस्तु यथायोग्यं ध्यानपूर्वकं व्यवहारः करणीयः। समस्यायाः सन्दर्भे विशेषभण्डारयोः सम्पर्कः करणीयः यत्र भवतः सहायता भविष्यति ।
