डिजिटल-दूरदर्शनस्य कृते DIY do-it-yourself दूरदर्शन-एंटीना: आयामाः, सरलं चित्रं, डिजिटल-दूरदर्शनस्य कृते बहिः तथा आन्तरिक-एंटीना, स्वयमेव निर्मितम्। अधुना एव कस्यचित् व्यक्तिस्य जीवने दूरदर्शनं प्रादुर्भूतम् । अस्माकं वास्तविकतायां प्रायः शतं वर्षाणि यावत् टीवी इति वस्तु अस्ति। तेषां आविष्कारात् अधुना यावत् दूरदर्शनानि एनालॉग् सिग्नल् प्रौद्योगिक्या चालितानि सन्ति । प्रयुक्तस्य आधुनिकप्रकारस्य संकेतस्य डिजिटलस्य मुख्यः अन्तरः ग्राहकाय विद्युत्प्रसारणम् अस्ति । इयं विद्युत् एकस्याः निश्चिता आवृत्तेः, आयामस्य च अनुरूपं भवति, यत् तदनन्तरं प्रतिबिम्बे शब्दे च परिणमति । अस्य मूल्यं ताम्रकेबलस्य अपेक्षया महत्त्वपूर्णतया न्यूनं भवति, परन्तु अस्य गुणाः अन्यस्य लोकप्रियस्य चालकस्य समानाः सन्ति, विद्युत् अभियांत्रिकी में व्यापक रूप से सामान्य है। अत्यन्तं सन्दर्भेषु नियमितरूपेण एंटीनातारस्य उपयोगं कर्तुं शक्नुवन्ति । एकः एंटीना व्यर्थः अस्ति तथा च अन्येषां विवरणानां विना अर्थः नास्ति ये अङ्कीयसंकेतं चित्रे परिवर्तयितुं साहाय्यं कुर्वन्ति। एंटीना कृते उपर्युक्तसामग्रीणां अतिरिक्तं भवद्भ्यः आवश्यकं भविष्यति :
- एकः प्लग् यः एंटीनातः ग्राहकं प्रति संकेतं प्रसारयति;
- यदि टीवी पुरातनस्य मॉडलस्य अस्ति – एकः ग्राहकः – एकः ग्राहकः;
- टीवी स्वयं।

एंटीना-प्रकाराः ये स्वयमेव कर्तुं-निर्माणार्थं उच्च-गुणवत्तायुक्तं डिजिटल-संकेतं प्राप्नुवन्ति
तात्कालिकसामग्रीभ्यः एंटीनानिर्माणार्थं प्रौद्योगिकीषु विस्तृतः विकल्पः भवन्तं स्वक्षमताभ्यः परिस्थितिभ्यः च अग्रे गन्तुं शक्नोति भवति यत् अचिरेण एव व्यक्तिः भौतिकरूपेण आवश्यकं सामग्रीं प्राप्तुं न शक्नोति। तात्कालिकसाधनं उद्धाराय आगच्छन्ति, यत् प्रायः सर्वेषां गराजमध्ये अस्ति । एंटीना एकः संरचना अस्ति, दूरदर्शनप्रसारणस्य तरङ्गानाम् ग्रहणार्थं निर्मितं यन्त्रम् । सामान्यप्रयोगाय अभिप्रेतानि उपकरणानि ४१ तः २५० मेगाहर्ट्जपर्यन्तं आवृत्तिम् उद्धर्तुं समर्थाः भवन्ति । गृहे निर्मितः एंटीना अति-उच्च-आवृत्ति-तरङ्गाः, ये ४७०-९६० मेगाहर्ट्ज-पर्यन्तं भवन्ति, ग्रहीतुं समर्थः भविष्यति इति न्यून-संभावना अस्ति, परन्तु सम्भवति दूरदर्शनानां कृते निर्मितानाम् उपकरणानां ग्रहणं, २. द्वयोः वर्गयोः विभक्तुं शक्यते – आन्तरिकं (टीवी-समीपे स्थितम्) बाह्यम् (यस्मिन् भवने टीवी स्थितम् अस्ति तस्य बहिः स्थापितं) च
चरण दू परिणामी चिह्नों के अनुसार, तार को 90° के कोण पर मोड़ दें। वयं तारस्य मुक्तान्तान् एव सोल्डर् कुर्मः। एवं सति अन्तः कोणयोः मध्ये अन्तरं प्राप्तव्यं : सोल्डरकृतं वक्रं च ।
तृतीयः चरणःएंटीना तारं एकस्मात् अन्ततः ३-५ से.मी. तारस्य मध्यकोरः अ-सोल्डर-कोणे परितः वेष्टितः भवति, तथा च पटलस्य उत्तरदायी तारस्य भागः सोल्डर-कृत-क्षेत्रं परितः वेष्टितः भवति घुमावदारं कठिनं कर्तुं महत्त्वपूर्णम् अस्ति।
चतुर्थः चरणः नग्नतारानाम् परिणामी संरचना विद्युत्पट्टिकायाः अथवा गोंदबन्दूकेन इन्सुलेटः भवति । टीवीं प्रति संकेतं प्रसारयितुं तारस्य परे अन्ते प्लगः संलग्नः भवति । यन्त्रं सज्जं भवति, वक्रान्तः आधारे संलग्नः भवति।
लॉग-आवधिक एंटीना
अस्य डिजाइनस्य मुख्यविशेषताः परिवर्तनशीलदीर्घतायाः स्पन्दकानां व्यवस्था अस्ति – ते एकस्मिन् एव अक्षे स्थापिताः भवन्ति । लॉग-आवधिक एंटीना के सभी कार्य तत्वों के आयाम क्रिया के स्थान और ग्रहण के स्थान से परे न जाना चाहिए। गृहकार्यक्षमतायाः कृते लॉग-आवधिक-अन्तेना सर्वोत्तमः विकल्पः अस्ति, यतः सर्वेषु लक्षणेषु अन्यप्रकारस्य अतिक्रमणं करोति, परन्तु तस्य निर्माणं कठिनम् अस्ति स्वयमेव निर्मातुं भवतः धातुनलिकाद्वयं (खोलं वा न वा – महत्त्वं नास्ति, धारा पृष्ठभागे धाविष्यति) भवितव्यम् । भवतः ताम्रताराः अपि भिन्नदीर्घताः भवेयुः, ये ग्राहकभागाः भविष्यन्ति । अधः सज्जगणनाभिः सह सारणी अस्ति यत् भविष्यस्य संकेतग्राहकस्य भागानां सज्जीकरणे प्रयोक्तव्यम् ।वयं सारणीयां दत्तदत्तांशानुसारं स्पन्दकाः सज्जीकुर्मः । प्रत्येकस्य स्पन्दकस्य व्यासः समानः इति महत्त्वपूर्णम् । एकस्य दण्डस्य गुहायां वा केवलं बन्धकसाहाय्येन वा फीडरकेबलं गच्छति, यत् अधोलिखिते चित्रे दर्शितवत् क्रियते
तदनन्तरं स्पन्दकाः सोल्डर-लोहेन स्थिराः भवन्ति । स्वयं करो शक्तिशाली लॉग-आवधिक UHF एंटीना: https://youtu.be/txZJkjPkOoY
तरंगं
दीर्घदूरसंकेतानां प्राप्त्यर्थं न उपयुक्तं, अल्पः लाभः च अस्ति, परन्तु दैनन्दिनजीवने रेडियोतरङ्गानाम् आविष्कारात् प्रसारणात् च एव परिकल्पना लोकप्रियः अस्ति, अद्यापि च लोकप्रियः अस्ति परिकल्पने अनेकाः तत्त्वानि सन्ति : ताम्रतारः (अथवा नली), निर्देशकः, परावर्तकः, स्पन्दकः च । अतिरिक्तरूपेण, एकः आधारः निर्मीयते यस्मिन् समाप्तः एंटीना संलग्नः भविष्यति (प्लास्टिकं वा काष्ठं वा – तस्य महत्त्वं नास्ति, मुख्यं वस्तु अस्ति यत् एतत् ढांकतायुक्तं भवेत्)। भागानां परस्परं समानदूरे स्थापयितुं महत्त्वपूर्णम् अस्ति । अधोलिखितचित्रेण भागाः संयोजिताः भवन्ति ।तरंग चैनल [/ कैप्शन]
गृहे निर्मितानाम् एंटीनासु सिग्नल् गुणवत्तां कथं सुधारयितुम्
टीवी-संकेतस्य दुर्बलत्वस्य अनेके कारणानि सन्ति । यथा, एंटीना केवलं प्रतिबिम्बितसंकेतं प्राप्नोति इति कारणेन चित्रगुणवत्ता प्रायः नष्टा भवति अथवा ध्वनिः नष्टा भवति । अन्ये कारणानि सन्ति- १.
- न्यून संवेदनशीलता;
- उच्च प्रतिरोध केबल;
- टीवी-गोपुरात् दूरं दूरम्;
गृहनिर्मितेषु एंटीनासु संकेतगुणवत्तायाः उन्नयनार्थं भवद्भिः निम्नलिखितपदार्थाः प्रयतितव्याः ।
- यदि अन्तःगृहं भवति तर्हि भवन्तः यथासम्भवं खिडकीसमीपे एव स्थापयितव्यम् । अतः तस्य मार्गे संकेतस्य कस्य भागस्य नष्टं भवति इति कारणेन न्यूनानि विघ्नानि भविष्यन्ति।
- यदि वीथिकायां स्थितम् अस्ति तर्हि भवद्भिः तत् उच्चतरस्थाने – छतौ – स्थापनीयम् । संकेतः पर्वतैः वा वनैः वा न बाधितः इति सुनिश्चितं कुर्वन्तु।
- दिशा परिवर्तन करें। चित्रस्य हस्तक्षेपः प्रकीर्णनं च प्रायः अन्तर्धानं भवति यदि भवान् ग्राहकयन्त्रं सम्यक् दिशि भ्रमति, कतिपयानि दशानि अपि अंशानि भूमिकां निर्वहन्ति
- एंटीना एम्पलीफायर क्रीणीत।
डिजिटल टीवी कृते पैरामीटर्स् कथं गणनीयम्
केबलतः एंटीना कृते भवद्भिः तस्य दीर्घतायाः गणना करणीयम् । एतत् भौतिकशास्त्रस्य सामान्यसूत्राणां उपयोगेन क्रियते । प्रथमं भवद्भिः अवगन्तुं आवश्यकं यत् बहुविधः प्रसारयति केषु आवृत्तौ
, तदनन्तरं वयं औसतमूल्यं व्युत्पादयामः । यथा, ६०५ तथा ६१३ मेगाहर्ट्ज आवृत्तौ गणितीयमाध्यमं ६०९ मेगाहर्ट्ज इति प्रदर्शितं भवति । तदनन्तरं व्युत्पन्नगणितमाध्यमेन विभक्तप्रकाशवेगसूत्रद्वारा तरङ्गदैर्घ्यं निर्धारयितुं भवति । गणना: 300/609 \u003d 0.492 मी.परिणामितसङ्ख्यातः वयं 1/4 गणयामः, यत् एंटीना निर्मातुं आवश्यकी केबलदीर्घता भविष्यति । गणनाकार्यस्य सुविधायै भवान् ऑनलाइनगणकयन्त्राणां उपयोगं कर्तुं शक्नोति ये अर्धतरङ्गस्य, चतुर्थांशतरङ्गस्य, पूर्णतरङ्गस्य च एंटीनानां कृते आवश्यकस्य आकारस्य समीचीनगणनां करिष्यन्ति गूगल अथवा यान्डेक्स इत्यत्र ऑनलाइन गणकयन्त्राणि : १.
- द्विध्रुव एवं पिन गणक;
- शौकिया रेडियो कैलकुलेटर।
T2 डिजिटल दूरदर्शनस्य कृते सोल्डरिंग आयरनं विना सर्वोत्तमः स्वयं करोतु एंटीना: https://youtu.be/h7pcp-nvYqQ स्वहस्तेन एंटीना निर्मातुं कठिनं न भवति, सर्वान् विवरणान् सोल्डरिंग् कर्तुं संलग्नं कर्तुं च अत्यन्तं समस्याजनकम् अस्ति यथा व्यवधानं चित्रप्रसारणं च विना कार्यं करोति। अद्यत्वे भण्डारं गत्वा महत् उपकरणं क्रेतुं न आवश्यकम्, एतादृशाः परिस्थितयः सन्ति यदा केवलं भण्डारं प्राप्तुं न शक्यते। भवन्तः तात्कालिकसामग्रीभ्यः एंटीना निर्मातुम् अर्हन्ति । वयं भवन्तं सल्लाहं दद्मः यत् समाक्षीयतारस्य डिजाइनं वा, “अष्ट” वा चयनं कुर्वन्तु । यथा अभ्यासः दर्शयति, तेषां निर्माणं सर्वाधिकं सुलभं भवति, तेषां लक्षणं च भवन्तं कुत्रापि टीवीं द्रष्टुं शक्नोति ।