Istaandardii TV 1080i fi 1080p: amaloota fi garaagarummaa

Istaandardiin televijiinii HD, jechuunis 1080 resolution, agarsiisa suuraa qulqullina olaanaa qabu kan guddisu yoo ta’u, amma baay’ee jaallatamaadha. Haa ta’u malee, furmaanni kun gatii lama qabaachuu danda’a: 1080 “p” fi “i”, garaagarummaan isaanii maali fi isa kamtu caala?

1080i istaandaardii diigamuu

Istaandardiin ibsame kun mallattoo TV dijitaalaa iskiriinii reeshiyoo aspeektii 16×9 qabu irratti akka fudhatu kan qophaa’edha. Olka’iinsi iskiriinii piikselii 1080 fi bal’inni isaa piikselii 1920 ta’uu qaba. Akkaataan kun dandeettii qabiyyee viidiyoo bifa adda addaatiin tamsaasaa kan qabu yoo ta’u, Full HD dabalatee. Monitoroonni furmaata kana qaban saffisa haaromsaa 50 ykn 60 Hz qabu. Sagantaa TV sanaa keessatti ofumaan qindeessuun ni danda’ama. Fakkiin kun sadarkaa lama keessatti uuma. Jalqaba, sararoonni walqixa ta’an iskiriinii irratti mul’atu (2, 4, 6, …), achiis kanneen odd. Tokkoon tokkoon dirree sekondii tokko keessatti gara si’a 30 ni balaqqeessa. Mul’anni namaa agarsiisa walfakkaata hin taane walakkaa furmaataa sababa daayinamizimii olaanaa irraa kan ka’e adda baasuu hin danda’u.

Akkaataan suuraa agarsiisu kun qulqullina fakkichaa irratti dhiibbaa kan qabu yoo ta’u, baay’ee ifa ta’uu dhabuun isaa ni mul’ata, yeroo tokko tokko bu’aa lilmoo, raafamuu, jajjaboo fakkichaa fida. Amalli kun hanqina guddaa TV kanaa yoo ta’u, istaandardiin diigamuu isaa 1080i dha.

Amaloota gaarii meeshaalee istaandaardii diigamuu 1080i qaban keessaa gatii isaa gadi aanaa hubachuun ni danda’ama. Kana malees, teeknooloojii kanaan furmaata sarkiyuutii salphaa ta’een yaa’a daataa viidiyoo dachaa lama hir’isuun ni mul’ata. Dhugaa jiru yoo ilaalle, bifa 1920×540 piikselii dha.

1080p istaandaardii diigamuu

Istaandardiin kun garaagarummaa furmaata maatriksii hin qabu. Haa ta’u malee, saffisa haaromsaa barame malees, akkuma istaandaardii diigamuu 1080i, deeggarsa 24 Hz’s ni jira.

Kun bifa televijiinii iskaanii tarkaanfataa ta’eedha. Isa waliin, fakkiin guutummaatti sakatta’ama, tarreewwan tartiibaan agarsiifamu. HDTV keessattis 1080p fayyadama.

Fayyadamaadhaaf qulqullinaa fi ifa suuraa olaanaa waan qabuuf TV 1080p ilaaluun filannoo filatamaa ta’ee fudhatama. Progressive scan miidhaa 1080i hin qabu. Teeknooloojiin kun caalaatti walxaxaa waan ta’eef baasii TVwwan murtoo kanaan hojjetaman irratti dhiibbaa qaba.

Garaagarummaan istaandaardii 1080p fi 1080i gidduu jiru maali: garaagarummaa, faayidaa fi miidhaa

Amaloota teeknikaa istaandaardii 1080i fi 1080p erga qorattee booda garaagarummaa isaanii isa guddaa adda baasuu dandeessa:

• istaandardiin diigamuu 1080i tokkoon tokkoon furmaataa adda baasee sarara sararaan haala TV analoogii wajjin walfakkaatuun kan baasu yoo ta’u, 1080p ammoo tartiiba tartiibaan osoo furmaata hin fayyadamin raawwata;
• yoo sirriitti ilaaltan 1080p suuraa ifa ta’e qaba, sochiin kunis artifacts malee uuma;
• TVn haaraan adeemsa dabalataa mallattoo TV 1080i kan raawwatan yoo ta’u, kanarraa kan ka’e suuraan ni sirreessa, mallattoo gabaabduu “p” qabuuf immoo kun tasuma hin barbaachisu;
• 1080i 1080p caalaa baandii barbaachisu xiqqaa qaba;
• Suuraan HD 1080 “p” yeroo iskeelii qulqullina dhabuu hin hayyamu, barreeffamoonni qubee fi guddina kamiyyuu fayyadaman dubbisuuf baay’ee salphaadha.

Garaagarummaa istaandaardii lamaan kanaa viidiyoo armaan gadii ilaaluun arguu dandeessu (yeroo sochootan qulqullina suuraa xiyyeeffannoo kennuu): https://youtu.be/j29b7B6CSNM?t=2

Kamtu caala – gaaffii ijoo

Bu’aa istaandaardii walbira qabuun, 1080p 1080i caalaa faayidaa guddaa akka qabu hubachuun ni danda’ama: suuraan yeroo baay’ee kan fooyya’u yoo ta’u, ifa ta’uun isaa sadarkaa olaanaa irratti ta’a, kunis dhiibbaa dabalataa qaamolee mul’ataa irratti ni salphisa. Faayidaan akkasii baasii TV resolution fi agarsiisa suuraa walfakkaataa qabu irratti dhiibbaa qaba: meeshaalee istaandaardii 1080i caalaa qaala’aa ta’a. TVn oomisha suuraa marsaa tokkoo qaban faayiloota viidiyoo istaandaardii hin taane tokko tokko ni deeggaru. Meeshaaleen istaandardiin diigamuu 1080p qabanis bakka istaandardiin 1080i jirutti hojjechuu danda’u. Haala kana keessatti, hayyama kana qindaa’inoota keessatti qofa saaguu qabda. Hojiin meeshaalee akkaataa istaandaardii lamaatiin kan danda’ame haala furmaata tokkoo gara lamaatti raawwachuun waan danda’amuuf, . garuu tartiiba faallaa ta’een socho’uu (fureemii lama dabareedhaan dubbifaman dabaluudhaaf, yeroo tokkotti osoo hin taane) – lakk. Miira teeknikaatiin walakkaa furmaataa gara furmaata guutuutti jijjiiruun hin danda’amu.

Kamtu caala 1080p ykn 1080i, interlaced ykn progressive:

https://youtu.be/QQcbkdopDEc Afaan Oromoo fi Jechoota Dinqisiiso Afaan Oromoo

Yeroo ammaa kana chaanaaliin TV qilleensarra darbu baay’een 1080p’n hin tamsa’u. Haa ta’u malee yeroo dhiyootti faankishiniin kun bal’inaan ni argama, suuraan chaanaalii tamsaasaa qulqullina olaanaa qabaata.

Progressive scanning (1080p) taphoota viidiyoo fi sagantaalee meeshaalee viidiyoo wajjin hojjechuuf itti fayyadaman keessatti faayidaa ifa ta’e qaba. Yeroo fiilmii fi sagantaa TV ilaallu 1080i gahaa ta’uu danda’a. Ciminaa fi hanqina bifa lamaan ibsame yoo ilaalle fayyadamaan TV sirrii filachuu ni danda’a.