संघीयराज्यस्य एकात्मक उद्यमः अन्तरिक्षसञ्चारः इतिहासः विकासस्य च सम्भावनाः, उपग्रहनक्षत्रम्

संघीय राज्य एकात्मक उद्यम “अंतरिक्ष संचार” (GP KS), eng. रूसी उपग्रहसञ्चारकम्पनी (RSCC) एकः घरेलुराज्यस्वामित्वयुक्तः उपग्रहसञ्चारसञ्चालकः अस्ति, आधिकारिकजालस्थलं https://www.rscc.ru/ । ५० वर्षाणाम् अधिककालं यावत् क्रियाकलापः :
अस्य देशस्य भूस्थिर-उपग्रहानां बृहत्तमः नक्षत्रसमूहः अस्ति – १२ उपकरणानि, तथैव देशस्य विभिन्नेषु क्षेत्रेषु स्थितानि ५ भू-आधारित-अन्तरिक्ष-सञ्चार-केन्द्राणि च एतेन आरएससीसी वैश्विककवरेजं प्रदातुं शक्नोति तथा च न केवलं रूसी उपभोक्तृभ्यः, अपितु ५८ विदेशीयदेशेभ्यः संस्थाभ्यः अपि सर्वविध उपग्रहसञ्चारसेवाः प्रदातुं शक्नोति

विकासस्य इतिहासः

FSUE “अन्तरिक्षसञ्चार” इत्यस्य इतिहासः १९५७ तमे वर्षे आरब्धः, प्रथमस्य सोवियत उपग्रहस्य पृथिव्याः कक्षायां प्रक्षेपणेन । १९६० तमे दशके सोवियतसङ्घदेशे उपग्रहसञ्चारस्य सक्रियरूपेण विकासः अभवत् । अतः १९६५ तमे वर्षे मोल्निया-१ उपग्रहः अत्यन्तं अण्डाकारकक्षायां प्रक्षेपितः, यस्य साहाय्येन दूरदर्शनकार्यक्रमानाम्, दूरभाषसत्रस्य च प्रयोगात्मकप्रसारणस्य आयोजनं कृतम् तथा च २ वर्षाणां अनन्तरं देशे २० ऑर्बिटा-भूस्थानकानि प्रचलन्ति स्म, येन उपग्रहद्वारा दूरदर्शनप्रसारणं नियमितं कर्तुं शक्यते स्म ।

१९६७ तमे वर्षे नवम्बर्-मासस्य ४ दिनाङ्कः – उपग्रहव्यवस्थायाः “ओर्बिटा” इत्यस्य माध्यमेन स्थायीदूरदर्शनप्रसारणस्य आरम्भस्य दिवसः – आरएससीसी-जन्मदिनः इति मन्यते । यद्यपि “अन्तरिक्षसञ्चारस्थानकस्य” निर्माणस्य आधिकारिकः आदेशः सोवियतसञ्चारमन्त्रालयेन एकवर्षेण अनन्तरं निर्गतः । तथा च एतत् संस्थायाः २००१ तमस्य वर्षस्य एप्रिलमासे संघीयराज्यस्य एकात्मकोद्यमस्य दर्जा प्राप्ता ।

आरएससीसी-इतिहासस्य महत्त्वपूर्णाः क्षणाः : १.

• १९७६ – विश्वस्य प्रथमस्य प्रत्यक्षप्रसारणस्य उपग्रहस्य “एक्रान्” इत्यस्य प्रक्षेपणम्;
• १९८० – मास्को ओलम्पिकस्य उपग्रहप्रसारणस्य आयोजनम्;
• १९९८ – अन्तरिक्षप्रौद्योगिक्याः घरेलुनिर्मातृणा एनपीओ पीएम तथा फ्रांसीसीकम्पनी अल्काटेल् इत्यनेन सह नूतनस्य एक्स्प्रेस्-ए प्रारूपस्य उपग्रहाणां कृते पेलोड्-उत्पादनार्थं प्रावधानार्थं च सहकार्यस्य आरम्भः
• २००० – द्वयोः एक्स्प्रेस्-ए उपग्रहयोः कक्षायां प्रक्षेपणं, रूसी उपग्रहनक्षत्रस्य नवीकरणस्य आरम्भः;
• २००९ – उपग्रहसञ्चारविषये पेरिस्-अन्तर्राष्ट्रीय-शिखरसम्मेलने आरएससीसी-संस्थायाः वर्षस्य सर्वोत्तमक्षेत्रीय-उपग्रहसञ्चालकस्य स्थितिः प्राप्ता;
• २०१४ – २०१५ – एक्स्प्रेस्-ए श्रृङ्खलायाः सप्त नूतनानां उपग्रहाणां कक्षायां प्रक्षेपणं, घरेलु उपग्रहनक्षत्रस्य संसाधने २.५ गुणा वृद्धिः;
• २०१७ – WTA इत्यनेन FSUE “Space Systems” इति विश्वस्य शीर्षपञ्चसु द्रुततरं वर्धमानेषु दूरस्थानकेषु तथा विश्वस्य बृहत्तमेषु उपग्रहसञ्चालकानां TOP-२० मध्ये समावेशः कृतः

सम्प्रति जीपी केएस विश्वस्य TOP-10 बृहत्तमेषु संचालकेषु पूर्वमेव अस्ति । कम्पनीयाः प्रबन्धनस्य कथनमस्ति यत् तस्याः सामरिकं लक्ष्यं शीर्षपञ्च वैश्विक उपग्रहकम्पनीषु गौरवं प्राप्तुं वर्तते। तथा च एतत् लक्ष्यं सर्वथा साध्यम् अस्ति, यतः अद्यत्वे FSUE “Space Systems” विश्वस्य ५८ भिन्नदेशानां उपग्रहसञ्चारसेवाप्रदाता अस्ति FSUE अन्तरिक्षप्रणाली अभिनवविकासकार्यक्रमः डाउनलोड् कुर्वन्तु : FSUE अन्तरिक्षसञ्चारविकासकार्यक्रमः

कम्पनीविषये मूलभूतसूचना

संघीयराज्यस्य एकात्मकः उद्यमः “अन्तरिक्षसञ्चारः” राज्यस्य अनुज्ञापत्रस्य आधारेण कार्यं करोति:

• सं 928K – अन्तरिक्षक्रियाकलापानाम् कार्यान्वयनार्थं;
• १८१६०४ – रूसीसङ्घस्य क्षेत्रे संचारसेवानां प्रावधानार्थं;
• १४०४३० – रूसीसङ्घस्य क्षेत्रे वायुप्रसारणस्य संचारसेवानां प्रावधानार्थम् ।

एतदतिरिच्य! संस्थायाः वैध-अनुज्ञापत्राणां पूर्णसूची तस्य आधिकारिकजालस्थले, “कम्पनी” विभागे – https://www.rscc.ru/about/#documents इत्यत्र प्राप्यते ।

भूस्थानकानाम् संचालनं नूतनसुविधानां निर्माणं च निर्वाहयितुम् आरएससीसी निर्माणस्य, डिजाइनस्य च कार्यम् अपि करोति । अस्य कृते कम्पनी स्वनियन्त्रणसङ्गठनानां एनपी प्रोएक्ट्स्व्याज् दूरसंचारस्य, एनपी स्ट्रॉयस्व्याज् दूरसंचारस्य च पङ्क्तौ सम्मिलितवती । एतेषु संस्थासु डिजाइनस्य, पूंजीनिर्माणकार्यस्य च आवश्यकाः अनुज्ञापत्राणि सन्ति ।

महत्वपूर्णः! FSUE “Space Systems” इत्यस्य अधिकृतराजधानी १,००,०९७,००० रूबल अस्ति ।

जीपी केएस इत्यस्य मुख्यकार्यालयः मास्कोनगरे निकोलोयाम्स्की प्रति., ३ए, भवनम् १ इति पते स्थितम् अस्ति तदतिरिक्तं कम्पनीयाः ५ शाखाः (ते अन्तरिक्षसञ्चारकेन्द्राणि अपि सन्ति) तथा च तकनीकीकेन्द्रम् अस्ति तेषां सम्बोधनानि : १.

• तकनीकी केन्द्र Shabolovka – मास्को, st. शाबोलोव्का, ३७ भवन ६;
• सीकेएस दुबना – मास्को क्षेत्र, दुबना, st. अलेक्जेण्ड्रोव्का, ४३;
• सीके एस Zheleznogorsk – Krasnoyarsk क्षेत्र, Zheleznogorsk, सेंट. क्रास्नोयार्स्काय, d. 4A;
• CKS Bear Lakes – मास्को क्षेत्र, Schelkovsky जिला, ग्राम. भालू सरोवर, p / o “भालू सरोवर”;
• CKS Skolkovo – मास्को क्षेत्र, Odintsovo जिला, ग्राम. मार्फिनो, स्कोल्कोव्स्कोए शोस्से, १;
• CKS Khabarovsk – Khabarovsk क्षेत्र, Khabarovsk जिला, के साथ. सर्गेवका, सारापुल राजमार्गस्य २१ कि.मी., क्रमाङ्कः ७.

एतदतिरिच्य! भवान् संस्थायाः आरएससीसी शाखानां उपविभागानाञ्च दूरभाषसङ्ख्यां तस्य आधिकारिकजालस्थले, “सम्पर्कः” विभागे – https://www.rscc.ru/about/#contacts इत्यत्र पश्यितुं शक्नोति।

२०२१ तमस्य वर्षस्य जूनमासात् आरभ्य अलेक्सी कोन्स्टन्टिनोविच् वोलिन् FSUE Kosmicheskaya Svyaz इत्यस्य मुख्यकार्यकारी अस्ति । नियुक्त्याः पूर्वं सः रूससर्वकारे प्रायः १० वर्षाणि यावत् डिजिटलविकासस्य दूरसञ्चारस्य जनसञ्चारमाध्यमस्य च उपमन्त्रीरूपेण कार्यं कृतवान् । अस्मिन् काले वोलिन् इत्यस्य मुख्यं कार्यं रूसीदूरदर्शनप्रसारणस्य एनालॉग् तः डिजिटल प्रारूपे स्थानान्तरणम् आसीत् ।
संस्थायाः शासकीयसंस्थायाः अन्तर्भवति : १.

• प्रथम उपमहानिदेशकः – युरी वैलेन्टिनोविच् प्रोखरोव;
• प्रथम उपमहानिदेशकः – Ganin Alexander Anatolyevich;
• संचारप्रणालीविकासस्य संचालनस्य च उपमहानिदेशकः – एवगेनिय बुइडिनोवः;
• कक्षीय नक्षत्रस्य संचालनस्य निदेशकः – Gruzintsev Evgeny Vladimirovich;
• शॉपिंग सेंटर शाबोलोव्का – याकोव्लेव अलेक्जेण्डर विक्टोरोविच् इत्यस्य निदेशकः;
• सीकेएस दुबना – ड्यूका अलेक्जेण्डर पेट्रोविच् इत्यस्य निदेशकः;
• सीएसके भालू सरोवरस्य निदेशकः – आर्टेम्येव वैलेरी इवानोविच्;
• सीकेएस खबारोव्स्कस्य निदेशकः – कोवालेन्को विक्टर वासिलेविच्;
• सीकेएस स्कोल्कोवो – क्रिलोव अलेक्जेण्डर मिखाइलोविच् इत्यस्य निदेशकः;
• सीकेएस Zheleznogorsk के निदेशक – Muratov Rais Vasilyevich.

आरएससीसी इत्यस्य वरिष्ठकर्मचारिणां अधिकांशप्रतिनिधिनां दूरसञ्चारस्य उपग्रहसञ्चारस्य, सरकारीपुरस्कारस्य, शैक्षणिकपदवीयाश्च क्षेत्रे विशेषशिक्षा, विस्तृतः अनुभवः च अस्ति संघीयराज्यस्य एकात्मकोद्यमस्य अन्तरिक्षसञ्चारस्य चार्टर् डाउनलोड् कुर्वन्तु: जीपी के.एस

FSUE “Space Systems” द्वारा प्रदत्तानां सेवानां सूची ।

FSUE “Space Systems” सेवानां सूचीयां अन्तर्भवति:

• डिजिटलदूरदर्शनरेडियोप्रसारणं च – संघीयप्रत्यक्षप्रसारणं, टीवीवाहनानां आयोजनं, प्रसारकाणां कृते प्रौद्योगिकीमञ्चस्य प्रावधानम्;
• संचारसेवाः – उपग्रहसंसाधनस्य प्रावधानं, यत्र ब्रॉडबैण्ड उपग्रहप्रवेशः, उपग्रहस्य स्थलीयसञ्चारचैनलस्य पट्टेदानं, VSAT संजालं, जहाजेषु संचारसेवाः च सन्ति
• उपग्रहाणां नियन्त्रणं प्रबन्धनं च ;
• ब्रॉडबैण्ड् अन्तर्जालस्य अभिगमस्य संगठनम् .

कम्पनीयाः उपग्रहक्षमता न केवलं सम्पूर्णे रूसदेशे, अपितु विश्वस्य अन्येषु देशेषु अपि सेवां दातुं शक्नोति । तथा च आरएससीसीद्वारा निर्मितं वीएसएटी-जालं आर्कटिक-अटलाण्टिक-महासागरयोः, भूमध्यसागरस्य, उत्तरस्य, जापानस्य, कैस्पियनस्य, बाल्टिकस्य, ओखोत्स्कस्य च जलं पूर्णतया आच्छादयति तथा च उत्तरसागरमार्गं सहितं रूसं प्रक्षालयन्तः सर्वे उत्तरसमुद्राः।

उपग्रहनक्षत्रम्

संघीयराज्यस्य एकात्मक उद्यमः “अन्तरिक्षप्रणाली” रूसदेशस्य बृहत्तमस्य उपग्रहनक्षत्रस्य स्वामित्वं धारयति, यस्मिन् १२ वाहनानि सन्ति । आरएससीसी इत्यस्य भूस्थिर उपग्रहाः सी, कु, का, एल पट्टिकासु कार्यं कुर्वन्ति । १४०° पूर्वपर्यन्तं, येन ते रूसीसङ्घस्य सम्पूर्णं क्षेत्रं, तथैव CIS, मध्यपूर्वं, यूरोपं, एशिया-प्रशांतक्षेत्रं, आफ्रिका, ऑस्ट्रेलिया, उत्तर-दक्षिण-अमेरिका च देशान् आच्छादयितुं शक्नुवन्ति

भू-अन्तर्गत-संरचना

FSUE “अन्तरिक्षप्रणाली” इत्यस्य विस्तृतं भूसंरचना अस्ति, यस्मिन् ५ अन्तरिक्षसञ्चारकेन्द्राणि, एकं उपग्रहस्थानकं च अस्ति । अस्याः प्रणाल्याः केन्द्रतत्त्वं तकनीकीकेन्द्रं शाबोलोव्का अस्ति, यत् सीकेएस-उपग्रहसञ्चारस्थानकं च मास्कोनगरे रूसी-अन्तर्राष्ट्रीय-स्विचिंग्-केन्द्रैः सह संयोजयति शाबोलोव्का केन्द्रस्य मुख्यकार्यम् :
१.

• अङ्कीयचैनलस्य मार्गस्य च निर्माणं, संगठनं, विन्यासः, स्वरूपणं, स्विचिंग् च;
• उपग्रहसञ्चारस्य स्थलीयखण्डस्य परिपालनं;
• एसई सीसी इत्यस्य संचारजालस्य अनुरक्षणम्;
• कम्पनीयाः स्वस्य जालस्य परिपालनं प्रशासनं च;
• संचारसेवासु उपयोक्तृणां संयोजनम्।

CKS Dubna इत्यस्य स्थापना १९८० तमे वर्षे अभवत्, अद्यत्वे च एतत् रूसीसङ्घस्य बृहत्तमं दूरस्थानकम् अस्ति, बृहत्तमानां दूरस्थानानां यूरोपीय TOP इत्यत्र च समाविष्टम् अस्ति । सुसज्जितम् : १.

• संचारमार्गस्य आयोजनार्थं २.४ तः ३२ मीटर् पर्यन्तं एंटीनायुक्तानि २४ ट्रांसीवर-पृथिवीस्थानकानि;
• अन्तरिक्षयाननियन्त्रणस्य दूरमापनस्य च कृते २७ ट्रांसीवरपृथिवीस्थानकानि;
• ११ मापननिरीक्षणस्थानकानि;
• २० Gbps इत्यस्य २ स्वतन्त्राः फाइबर ऑप्टिकसञ्चाररेखाः;
• ४ उच्चवोल्टेज फीडर।

ZKS Zheleznogorsk FSUE “Space Systems” उपग्रहनक्षत्रस्य पूर्वभागस्य दृढबिन्दुरूपेण कार्यं करोति । तस्य कार्यस्य आरम्भः २००४ तमे वर्षे अभवत् । एमसीसी ३२° तः १५४° पूर्वपर्यन्तं स्थितानां उपग्रहाणां नियन्त्रणं निरीक्षणं च करोति । सुसज्जितम् : १.

• दूरमापनं प्राप्तुं, अन्तरिक्षयानानां स्थानं निर्धारयितुं, तेषां नियन्त्रणं च कर्तुं १० आदेश-मापन-दूरमापन-स्थानकानि;
• ७ मापननिरीक्षणस्थानकानि;
• एमसीसी-मध्ये संचारं प्रदातुं ३ ट्रांसीवर-पृथिवी-स्थानकानि;
• साइबेरिया तथा सुदूरपूर्वे दूरदर्शनस्य रेडियोप्रसारणस्य च आयोजनार्थं ४ आरक्षितग्राहक-प्रसारणस्थानकानि;
• उपभोक्तृभ्यः संचारसेवाः प्रदातुं ५ प्राप्ति-प्रसारण-स्थानकानि;
• २ तन्तु प्रकाशिकसञ्चाररेखाः;
• २ उच्चवोल्टेज फीडर।

सीकेएस बियर लेक्स् इत्यस्य स्थापना १९६७ तमे वर्षे अभवत् । अद्यत्वे एतत् SE CU ग्राहकानाम् दूरदर्शनस्य दूरसञ्चारसेवानां च प्रदातुं मञ्चरूपेण कार्यं करोति । केन्द्रस्य क्षेत्रे अपि एकं बैकअप संपीडनकेन्द्रम् अस्ति, यस्य कार्यं शाबोलोव्का इत्यत्र उपकरणविफलतायाः सन्दर्भे दूरदर्शनप्रसारणस्य निरन्तरता सुनिश्चितं कर्तुं भवति
सीकेएस स्कोल्कोवो इत्यस्य स्थापना २००३ तमे वर्षे डिसेम्बरमासे अभवत् । अस्य मुख्यं कार्यं वाणिज्यिकउपग्रहमञ्चानां संचालनं सुनिश्चितं कर्तुं, तथैव २७° पश्चात् चापरूपेण उपग्रहेभ्यः आँकडानां स्वागतं सुनिश्चितं कर्तुं च अस्ति । १०२°पूर्वपर्यन्तम् एतत् कर्तुं केन्द्रे : १.

• ८ बहु-बैरल-ग्राहक-सञ्चार-स्थानकानि;
• २.५ तः ६.३ मीटर् पर्यन्तं ३३ स्थिराः पुनः लक्ष्यीकरणीयाः च ग्राहकाः एंटीनाः;
• अन्तरिक्षयानस्य आरक्षितनियन्त्रणस्थानकम्;
• २ स्वतन्त्राः तन्तु प्रकाशिकसञ्चाररेखाः ।

TsKS Khabarovsk – सुदूरपूर्वस्य बृहत्तमं दूरस्थानकं – २००४ तमे वर्षे स्थापितं । अस्य कार्याणि उपग्रहसञ्चारमाध्यमानां संगठनं, दूरदर्शनस्य रेडियोप्रसारणस्य च समर्थनं, VSAT नेटवर्क् च सन्ति । अस्य कृते परिसरे २.४ तः ९ मीटर् पर्यन्तं एंटीनायुक्ताः २० उपग्रहसञ्चारप्रसारकस्थानकानि, तथैव दूरमापनस्य, कक्षीयपरीक्षणस्य, उपग्रहट्रांसपोण्डरभारनियन्त्रणस्य च उपकरणानि सन्ति उपग्रहसञ्चारस्थानकं व्लादिमिर् १९७१ तमे वर्षे, २००९ तमे वर्षे च जीपी के.एस. निम्नलिखितकार्यं कर्तुं प्रयुक्तम् : १.

• C-, Ku- तथा L-बैण्ड् इत्यत्र उपग्रहसञ्चारसेवानां प्रावधानम्;
• दूरभाषसञ्चारस्य प्रावधानम्;
• टीवी-रेडियो-प्रसारण-चैनलेषु समर्थनम्;
• चलसरकारीसञ्चारस्य प्रावधानम्;
• 20° W तः स्थिते एक्स्प्रेस्-एएम श्रृङ्खलायाः उपग्रहाणां नियन्त्रणं दूरमापननियन्त्रणं च । १०३°पूर्वपर्यन्तम्

एवं FSUE “Space Systems” इत्यस्य स्थलसंरचना, तस्य उपग्रहनक्षत्रस्य क्षमताभिः सह मिलित्वा, कम्पनी न केवलं सम्पूर्णे देशे रूसी उपभोक्तृभ्यः, अपितु विदेशीयग्राहकेभ्यः अपि उपग्रहसञ्चारसेवाः प्रदातुं शक्नोति