दूरदर्शनं स्वयमेव नूतनाः सूचनाः ज्ञातुं सुलभः उपायः अस्ति । टीवी-माध्यमेन न केवलं मनोरञ्जनकार्यक्रमाः, अपितु शैक्षिककार्यक्रमाः अपि द्रष्टुं शक्यन्ते । टीवी-इत्यस्य दूरनियन्त्रणं रोचकचलच्चित्रं, कार्टुन्-विविधकार्यक्रमं च द्रष्टुं कुञ्जी भवति, यथा वदन्ति, सोफातः उत्थाय विना। रिमोट् कण्ट्रोल् चैनल्स् स्विच् कर्तुं, मात्रां समायोजयितुं च एकं यन्त्रम् अस्ति, तेन सह भवान् न केवलं टीवी, अपितु ऑडियो टेप् रिकार्डर्, वातानुकूलनम्, वैक्यूम क्लीनरम् अपि च सम्पूर्णं रोबोट् अपि नियन्त्रयितुं शक्नोति रिमोट् कण्ट्रोल् एकं जटिलं यन्त्रम् अस्ति, अस्माकं अभ्यस्तरूपेण भवितुं बहु दूरं गतं अस्ति। पुरातनटीवी-इत्यस्य प्रथमानि रिमोट्-इत्येतत् इव आसीत् ।
दूरनियन्त्रणानि प्रायः मॉड्यूलेटेड् इन्फ्रारेड् सिग्नल् इत्यस्य धन्यवादेन कार्यं कुर्वन्ति, परन्तु ब्लूटूथ् इत्यस्य उपयोगः अधिकाधिकं भवति, परन्तु अन्ये प्रोटोकॉलाः सन्ति येषां उपयोगः अत्यन्तं दुर्लभः भवति अधुना अपि WiFi-संयोजनं अधिकाधिकं लोकप्रियं भवति ।
- सरलस्य दूरनियन्त्रणस्य संचालनस्य सिद्धान्तः
- स्मार्ट रिमोट् इति किम् ?
- चैनल्स् परिवर्त्य दूरस्थरूपेण टीवी-कार्यं नियन्त्रयन्तु – यदि दूरनियन्त्रणं भग्नं भवति तर्हि भवन्तः तत् डाउनलोड् कर्तुं शक्नुवन्ति
- Samsung इत्यनेन सह कार्यं कर्तुं एप् कथं स्थापयितव्यम्
- फिलिप्स् कृते दूरनियन्त्रणम्
- LG Smart कृते दूरस्थः एप् – कुत्र डाउनलोड् कृत्वा विन्यस्तं कर्तव्यम्
- एप् सह टीवी नियन्त्रणम्
- सोनी ब्राविया रिमोट कंट्रोल
- तीक्ष्ण दूरनियन्त्रण एप्लिकेशन
- अप्रमाणित-अनुप्रयोगाः स्मार्ट-टीवी-कृते दूरनियन्त्रणानि
सरलस्य दूरनियन्त्रणस्य संचालनस्य सिद्धान्तः
रिमोट् ३ मुख्यप्रकारेषु प्रस्तुताः सन्ति, तेषां सर्वेषां उपयोगः जटिलतायाः विभिन्नस्तरयोः भवति ।
- पारम्परिकबटनयुक्ताः रिमोट् . एतादृशाः स्विचिंग्-यन्त्राणि प्रायः प्रत्येकस्मिन् गृहे दृश्यन्ते, ते सरलाः, सुलभाः च सन्ति, सस्तीः अपि सन्ति । तेषां निर्माणे प्रयोगे च किमपि जटिलं नास्ति अतः ते विपण्यनेतारः सन्ति ।
- प्रदर्शनसहिताः कन्सोल् . एषः प्रकारः दूरनियन्त्रणं पूर्वमेव न्यूनं भवति, प्रायः वातानुकूलकैः, रोबोट्-वैक्यूम-क्लीनर्-इत्यनेन सह दृश्यते । एतत् प्रदर्शनं सर्वाणि उपयोगी सूचनानि दर्शयति, यथा परिचालनतापमानं वा प्रशंसकवेगः वा ।
- स्पर्शं कुर्वन्तु . एतादृशाः सान्त्वनाः अस्माकं अधुना एव प्रविष्टाः, तेषां प्रकारस्य नवीनता च सन्ति। एतादृशं दूरनियन्त्रणं आधुनिकं, सुलभं, परन्तु पूर्ववर्तीनां अपेक्षया महत्तरं दृश्यते, येन एतत् एतावत् लोकप्रियं नास्ति ।
स्मार्ट रिमोट् इति किम् ?
सर्वेषां प्रौद्योगिकीनां इव रिमोट् कण्ट्रोल् अपि स्थिरं न तिष्ठति, प्रौद्योगिकीः परिवर्तन्ते, प्रतिवर्षं नूतनानि कार्याणि च दृश्यन्ते । स्मार्ट रिमोट् बहुमुखी अस्ति तथा च पारम्परिकपुश-बटन मॉडल् इव सर्वं करोति, परन्तु तस्य संचालनं सुलभं भवति तथा च न्यूनं स्थानं गृह्णाति, इदं यथा इच्छति तथा विन्यस्तुं शक्यते तथा च अन्यैः “स्मार्ट” उपकरणैः सह सम्बद्धं कर्तुं शक्यते एतादृशस्य रिमोट् कण्ट्रोल् इत्यस्य उपयोगेन भवन्तः न केवलं टीवी चैनल्स् स्विच् कर्तुं शक्नुवन्ति, अपितु वातानुकूलकस्य तापमानं नियन्त्रयितुं शक्नुवन्ति, कॉफी ग्राइंडरं वा केतली वा चालू कर्तुं शक्नुवन्ति। सर्वाणि यन्त्राणि परस्परं सम्बद्धानि भविष्यन्ति तथा च सम्पूर्णं गृहं नियन्त्रयितुं केवलं एकः दूरभाषः आवश्यकः। भवान् यथा इच्छति तथा दूरनियन्त्रणं स्थापयितुं शक्नोति, एतत् सर्वेषां उपकरणानां उत्तरदायी भवितुम् अर्हति ये गृहे सन्ति, भवान् स्वस्य स्मार्टफोने एप्लिकेशनस्य उपयोगेन एतत् कर्तुं शक्नोति। स्मार्ट दूरस्थं उदाहरणम् : १.
चैनल्स् परिवर्त्य दूरस्थरूपेण टीवी-कार्यं नियन्त्रयन्तु – यदि दूरनियन्त्रणं भग्नं भवति तर्हि भवन्तः तत् डाउनलोड् कर्तुं शक्नुवन्ति
भग्न रिमोट् इत्यस्य अर्थः अस्ति यत् भवन्तः सोफे उपविश्य चैनलं परिवर्तयितुं न शक्नुवन्ति। एतत् साधारण-उपयोक्तुः कृते अतीव कष्टप्रदं भवितुम् अर्हति, विशेषतः यदि स्मार्ट-टीवी-प्रयोगः भवति, यस्य नियन्त्रणं दूरनियन्त्रणं विना अत्यन्तं कठिनम् अस्ति । यदि भौतिकयन्त्रं भग्नं भवति तर्हि टीवी-दूरनियन्त्रणं प्रत्यक्षतया कस्मिन् अपि मोबाईल-यन्त्रे डाउनलोड् कर्तुं शक्यते, येन चैनल्-परिवर्तनं सरलं सुलभं च भवति । एतादृशः अनुप्रयोगः उदाहरणार्थं SAMSUNG इत्यनेन स्वस्य टीवी-इत्यस्य कृते विमोचितः । अत्र द्वौ संस्करणौ स्तः, एकं मोबाईलफोनस्य कृते अपरं च टैब्लेट् कृते, एते अनुप्रयोगाः Ios तथा Android इत्येतयोः द्वयोः अपि कार्यं कुर्वन्ति । सैमसंग स्मार्ट टीवी वाईफाई रिमोट् एप् स्टोर् (https://apps.apple.com/us/app/smart-remote-for-samsung-tvs/id1153897380) तथा प्ले मार्केट् (https://play.google .com/store/apps/details?id=smart.tv.wifi.remote.control.samcontrol&hl=en_US&gl=US). १०,०००,००० तः अधिकाः जनाः पूर्वमेव अस्य कार्यक्रमस्य उपयोगं कुर्वन्ति, यत् नूतनप्रौद्योगिक्याः अविश्वसनीयसफलतायाः विषये वदति । टीवी कृते दूरनियन्त्रणसूचकः: https://youtu.be/9rjLZqNFaQM
Samsung इत्यनेन सह कार्यं कर्तुं एप् कथं स्थापयितव्यम्
संस्थापनानन्तरं भवद्भिः एप्लिकेशनं टीवी-सङ्गणकेन सह संयोजयितुं आवश्यकम् । एतत् कर्तुं भवद्भिः एकं विशेषं बटन् नुत्वा, यत् पटलस्य उपरि स्थितम् अस्ति, ततः “Automatic search” इति नुत्वा अन्वेषणं कर्तव्यम् । टीवीद्वारा यन्त्रं ज्ञातस्य अनन्तरं भवद्भिः तत् सूचीयां योजयितव्यम् । अस्मिन् अनुप्रयोगे अनेकानि कार्याणि सन्ति ये नियमितदूरनियन्त्रणे न उपलभ्यन्ते:
- इष्टं विडियो इनपुट् चिनोतु।
- निर्यातं तथा आयातचैनलम्।
- सामग्रीनियन्त्रणं सेट् करणम्।
- चैनलसूचीं परिवर्तयन्।
अनुप्रयोगस्य स्थापनायै विडियो स्रोतः: https://youtu.be/ddKrn_Na9T4 iOS मोबाईल प्लेटफॉर्मस्य कृते AnyMote Smart Universal Remote अनुप्रयोगः अस्ति । एतत् अनुप्रयोगं न केवलं Samsung Smart TV कृते, अपितु Sharp कृते अपि डिजाइनं कृतम् अस्ति ।
फिलिप्स् कृते दूरनियन्त्रणम्
Philips MyRemote एप् Philips ब्राण्ड् टीवी कृते उपलभ्यते, भवान् द्वयोः मोबाईल प्लेटफॉर्मयोः कृते रिमोट् कण्ट्रोल् एप् डाउनलोड् कर्तुं शक्नोति https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpvision.philipstvapp2&hl=ru&gl=US। अस्मिन् टीवी-इत्यस्य आरामदायक-उपयोगाय सर्वाणि मूलभूत-कार्यं समावेशितम् अस्ति, परन्तु पाठं प्रविष्टुं, मीडिया-सञ्चिकाः प्रेषयितुं च शक्यते । एतत् प्रतीयते यत् अनुप्रयोगः सरलः अस्ति, परन्तु अतीव कार्यात्मकः अस्ति – तेन सह भवान् टीवी-पर्दे पाठं प्रदर्शयितुं, माध्यमसञ्चिकाः स्थानान्तरयितुं, निवेशक्षेत्रेषु पाठं प्रविष्टुं च शक्नोति अन्तरफलकं प्रश्नान् न जनयति, सरलं स्पष्टं च अस्ति । सेटअप विषये विडियो ट्यूटोरियलः: https://youtu.be/qNgVTbLpSgY
LG Smart कृते दूरस्थः एप् – कुत्र डाउनलोड् कृत्वा विन्यस्तं कर्तव्यम्
अस्य ब्राण्ड् टीवी-इत्यस्य कृते टीवी-रिमोट् रिमोट्-कण्ट्रोल्-रूपेण प्रस्तुतः अस्ति । अस्य अनुप्रयोगस्य नाम “LG TV Remote” इति । कोऽपि तस्य उपयोगं कर्तुं शक्नोति, यतः एतत् एण्ड्रॉयड् (https://play.google.com/store/apps/details?id=com.quanticapps.remotelgtvs&hl=en&gl=US) कृते अपि च iPhones (https:// apps) कृते च प्रस्तुतम् अस्ति .apple.com/nz/app/smartify-lg-tv-remote/id991626968)। अस्य एप्लिकेशनस्य द्वौ संस्करणौ स्तः, एकं ९ वर्षाणाम् अधिकपुराणानां टीवी-कृते अपरं च तस्मात् कनिष्ठानां टीवी-सम्बद्धानां कृते । एतत् नूतनानां आदर्शानां कार्यस्य विशिष्टतायाः कारणात् अस्ति । LV TV कृते रिमोट् कण्ट्रोल् एप् https://play.google.com/store/apps/details?id=roid.spikesroid.tv_remote_for_lg&hl=ru&gl=US इति लिङ्कात् डाउनलोड् कर्तुं शक्नुवन्ति
एप् सह टीवी नियन्त्रणम्
lg TV कृते रिमोट् कण्ट्रोल् एप्लिकेशनम्: https://youtu.be/Yk-zxSCnqpg एप्लिकेशनं संस्थापयित्वा निम्नलिखितम् कर्तुं आवश्यकम् अस्ति: टीवीं स्वस्य फ़ोन् / टैब्लेट् इत्यनेन सह संयोजयन्तु। विफलतां विना सम्यक् संचालनाय अन्तर्जालसम्पर्कः आवश्यकः, संचालनाय जालम् एकं भवितुमर्हति । अस्मिन् अनुप्रयोगे व्यक्तिगतकार्यस्य संख्या अस्ति : १.
- द्वितीयपर्दे निर्गमः।
- विभिन्नानां टीवी-अनुप्रयोगानाम् उपयोगः।
- सामग्रीं अन्वेष्टुं क्षमता।
- ध्वनि प्रबन्धन।
- मीडिया प्रक्षेपण।
- स्क्रीनशॉट्।
LG Smart TV app रिमोट् कण्ट्रोल् स्थापनार्थं विडियो स्रोतः – LG TV Remote app इत्यनेन स्वस्य टीवीं नियन्त्रयितुं: https://youtu.be/jniqL9yZ7Kw
सोनी ब्राविया रिमोट कंट्रोल
अस्य टीवी-ब्राण्ड्-कृते Sony TV SideView Remote इति अनुप्रयोगः प्रस्तुतः अस्ति । भवान् एतत् एण्ड्रॉयड् (https://play.google.com/store/apps/details?id=com.sony.tvsideview.phone&hl=fr&gl=US) तथा IOS (https://apps.apple.com / us/app/sonymote-remote-for-sony-tv/id907119932), येन अनुप्रयोगः सर्वेषां कृते उपलब्धः भवति । इदं दूरनियन्त्रण-अनुप्रयोगं टीवी-दूरनियन्त्रणस्य सर्वाणि मानककार्यं करोति, परन्तु विशेषकार्यस्य संख्या अस्ति:
- TV Guide इति विशेषता द्वितीयपर्दे उपयोक्तुं शक्नोति, येन चलचित्रं वा अन्यं किमपि TV कार्यक्रमं पश्यन् TV कार्यक्रमान् अन्वेष्टुं शक्यते ।
- स्वकीया चैनलसूचीं रचयन्तु।
- स्मार्ट घड़ी द्वारा नियन्त्रितम्।
- लोकप्रियतानुसारं चैनल्स् क्रमबद्धं कुर्वन्तु।
अधिकांशेषु एण्ड्रॉयड्-फोनेषु एप्लिकेशनं सम्यक् कार्यं करोति । विडियो संयोजन स्रोतः https://youtu.be/22s_0EiHgWs
तीक्ष्ण दूरनियन्त्रण एप्लिकेशन
टीवी-समूहस्य अस्य समूहस्य नियन्त्रणार्थं आधिकारिकः SmartCentral Remote अनुप्रयोगः (https://play.google.com/store/apps/details?id=com.allrcs.sharp_remote&hl=ru&gl=US) अस्ति । सर्वविधयन्त्राणां कृते उपलभ्यते । कार्यक्रमस्य मानककार्यं भवति : चैनलस्विचिंग्, ध्वनिनियन्त्रणम् इत्यादयः । अन्येषां टीवी-समूहानां सदृशं संयोजनं तथापि एतत् अनुप्रयोगं केवलं आङ्ग्लभाषायां एव उपलभ्यते, यस्य उपयोगः कठिनः भवितुम् अर्हति । परन्तु एतत् तथ्यं प्रतिपूर्यते यत् अस्य अनुप्रयोगस्य साहाय्येन एकदा एव अनेकाः टीवी-नियन्त्रणानि, तथैव दूरभाषात् टीवी-पर्यन्तं विविधानि विडियो-चित्राणि च स्थानान्तरयितुं प्रवेशः भवति टीवी रिमोट् कथं चयनीयम्: https://youtu.be/0g766NvX1LM
अप्रमाणित-अनुप्रयोगाः स्मार्ट-टीवी-कृते दूरनियन्त्रणानि
विपण्यां दूरनियन्त्रण-अनुप्रयोगाः बहु सन्ति, ते सर्वे आधिकारिकाः न सन्ति, तेषां इलेक्ट्रॉनिक-हस्ताक्षरं च भवति, परन्तु ते अपि सम्यक् कार्यं कुर्वन्ति, स्वकार्यं च सम्यक् कुर्वन्ति एतेषु प्रत्येकस्य अनुप्रयोगस्य स्वकीयः डिजाइनः, स्वकीयाः व्यक्तिगतकार्यं च भवति । ते अपि तथैव संयोजयन्ति, प्रायः स्वयमेव भवति। उत्तमानाम् अनधिकृतटीवी एप्लिकेशन रिमोट् इत्यस्य सूची।
- टीवी कृते दूरनियन्त्रणम् . प्रथमतया सरलेन अन्तरफलकेन सह अनुप्रयोगः अस्ति, तस्य उपयोगः सुलभः अस्ति तथा च बालकः अपि तत् चिन्तयितुं शक्नोति। कार्यं इन्फ्रारेड् पोर्ट् इत्यस्य कारणेन भवति, यत् चलयन्त्रे स्थापितं भवति, सम्यक् संचालनाय अन्तर्जालसम्पर्कस्य आवश्यकता भवति, युग्मीकरणाय आवश्यकम् अस्ति। अनुप्रयोगः अधिकांशयन्त्राणां कृते उपयुक्तः भवति, सर्वेषु मञ्चेषु कार्यं करोति च । प्रायः प्रत्येकस्य स्मार्ट-टीवी-कृते इदं उपयुक्तम् अस्ति, यस्य विमोचनं तुल्यकालिकरूपेण अद्यतनकाले एव अभवत् । अनुप्रयोगस्य मुख्यः दोषः विज्ञापनम् अस्ति, अथवा तस्य अतिप्रचुरता, अन्तर्जालं निष्क्रियं कृत्वा अपि तत् निष्क्रियं कर्तुं न शक्यते, यतः कार्यं कर्तुं भवद्भिः जालपुटेन सह सम्बद्धता आवश्यकी भवति
- दूरनियन्त्रण प्रो . सूचीयाः द्वितीयपङ्क्तिः अस्मिन् विशेषे अनुप्रयोगे आक्रान्तः आसीत् । अस्य उपयोगः अपि सुलभः अस्ति, सरलं अन्तरफलकं च अस्ति । अनुप्रयोगः पूर्णतया निःशुल्कः अस्ति, परन्तु अस्मिन् विज्ञापनाः सन्ति, ये अपि निष्क्रियं कर्तुं न शक्यन्ते । अन्यैः समानैः अनुप्रयोगैः सह अपि तथैव संयोजनं भवति ।
- तृतीयस्थानं Smartphone Remote Control इति एप्लिकेशनेन गृहीतम् | अधिकांशस्मार्टटीवीषु उपयुक्तं भवति, शेषवत् कार्यं करोति च । अन्तरफलकं स्पष्टं भवति, परन्तु पॉप-अप विज्ञापनम् अस्य दूरनियन्त्रणस्य आभासं दूषयितुं शक्नोति ।
- तथा च अन्ततः, सूचीतः अन्तिमः अनुप्रयोगः Universal 4.Remote TV अस्ति । इदं शेषवत् नूतन-स्मार्ट-टीवी-मध्ये उपयुक्तं भवति, स्पष्टं बटन-विन्यासं च अस्ति, टीवी-सङ्गणकेन सह द्रुत-सम्बन्धः च अस्ति । विज्ञापनं सूचीतः अन्येषां अनुप्रयोगानाम् इव शीघ्रमेव बोरं भवति, भवन्तः तत् निष्क्रियं कर्तुं न शक्नुवन्ति ।
अस्याः सूचीतः सर्वे अनुप्रयोगाः प्रायः समानरूपेण कार्यं कुर्वन्ति, यतः ते समानं संयोजनप्रौद्योगिकीम् उपयुञ्जते, अन्तरं केवलं अन्तरफलके एव अस्ति । भवान् किमपि चिन्वतु, परन्तु सूचीतः सर्वं प्रयतितुं शस्यते, यतः केचन अनुप्रयोगाः टीवी-सहितं किञ्चित् उत्तमं कार्यं कर्तुं शक्नुवन्ति, केचन च किञ्चित् दुष्टतराः ।
नवीनप्रौद्योगिकीनां उपयोगेन दूरभाषः दूरनियन्त्रणस्य स्थाने अपि फ़ोनः कर्तुं शक्नोति, तथा च, भङ्गस्य सन्दर्भे दूरनियन्त्रणस्य क्रयणं प्रथमं कार्यं न भवति, दूरनियन्त्रणस्य अनुप्रयोगेषु एकं संस्थापयितुं प्रयत्नः करणीयः यदि तथापि कश्चन अपि अनुप्रयोगः न आगतः, तर्हि एतत् नूतनं टीवी-क्रयणस्य विषये चिन्तयितुं कारणम् अस्ति, यतः यदा वर्ण-प्रजननं नष्टं जातम् तदा आरभ्य भवतः प्रियचलच्चित्रं द्रष्टुं पूर्ववत् रोचकं नास्ति स्मार्ट टीवी न केवलं केबलटीवी, अपितु टीवी ऑनलाइन अपि सर्वं द्रष्टुं शक्नोति। भवन्तः कदापि चिन्वितुं शक्नुवन्ति यत् भवन्तः किं सम्यक् द्रष्टुम् इच्छन्ति, न तु इष्टकार्यक्रमस्य कृते सप्ताहान् प्रतीक्षितुं शक्नुवन्ति। अपि च, चलचित्रं ऑनलाइन-दर्शनस्य मुख्यः लाभः अस्ति यत् भवन्तः विज्ञापनं यावत् न गच्छन्ति तावत् प्रतीक्षां कर्तुं न प्रयोजनम्, सदस्यतां क्रीय भवन्तः तत् सर्वथा न पश्यन्ति ।
