4k ultra hd resolution – वर्णनं, पक्षपाताः, पिक्सेलमध्ये कियत् अस्ति

रिजोल्यूशन टीवी-वीडियो-योः महत्त्वपूर्णं लक्षणम् अस्ति । एतत् क्षैतिज-लम्ब-स्थित्या पिक्सेल-गणनां सूचयति । यथा यथा अधिकं रिजोल्यूशनं भवति तथा तथा दूरभाषे गृहीतं चित्रं स्पष्टतरं विस्तृतं च भवति । टीवीनिर्मातारः क्षैतिजसङ्ख्यां सूचयितुं सीमिताः सन्ति । यथा – 4k रिजोल्यूशन इति अङ्कीयचलचित्रस्य सङ्गणकचित्रस्य च रिजोल्यूशनं निर्दिशति । क्षैतिजरूपेण ४००० पिक्सेल् इत्येव सङ्गच्छते ।

4k संकल्प – मानकस्य वर्णनम्

जापानी-सम्बद्धेन एनएचके-संस्थायाः दूरसञ्चारक्षेत्रस्य कृते यूएचडीटीवी-मानकं विकसितम् अस्ति । अन्तर्राष्ट्रीयदूरसञ्चारसङ्घस्य सभासु २०१२ तमे वर्षे एतत् स्वीकृतम् । अधिकतमं रिजोल्यूशनं ३८४०x२१६० पिक्सेल् आसीत् । अल्ट्रा एच् डी इति नाम्ना प्रसिद्धम् अभवत् । टीवी-पर्देषु विस्तृतपर्दे आस्पेक्ट् रेश्यो प्राप्तुं समर्थाः आसन् । १६:९ स्थानस्य समं जातम् । अद्यत्वे अयं मानकः बहुधा सम्मुखीभूतानां, क्रीतानां च मानकानां मध्ये अन्यतमः अस्ति । चलचित्रक्षेत्रे 4K इति कथ्यते यतोहि फ्रेमस्य फ्रेमविस्तारः ४००० पिक्सेलः अभवत् । दूरदर्शननिर्मातारः तत्रैव स्थगितुं न चिन्तयन्ति इति रोचकम्। अति-उच्चपरिभाषा-वीडियो अवगन्तुं भवद्भिः १५ मीटर्-पर्यन्तं पटलस्य कल्पना करणीयम् । तस्मिन् चित्रं मानकदूरदर्शनपट्टिकायां यथा स्पष्टतया तिष्ठति । डिजिटलसिनेमा प्रोजेक्टर् केवलं 2k रिजोल्यूशनं समर्थयति । क्वाड् प्रारूपस्य समर्थनं IMAX इत्यत्र अस्ति । मार्केटिंग् आङ्ग्लभाषातः अनुवादितं, एषः अधिकतमः प्रकारः चित्रः अस्ति । मानकस्य कृते चतुर्गुणसंकल्पयुक्ताः अनेकाः प्रोजेक्टर्-इत्येतत् उपयुज्यन्ते । ४k इत्यस्य तात्पर्यं भवति यत् बिम्बस्य निरपेक्षं स्पष्टतां विस्तारं च भवति, यत् उज्ज्वलतया संतृप्ततया च प्रसारितं भवति । पिक्सेल आकारस्य न्यूनीकरणस्य कारणेन तेषां संख्यायाः वृद्ध्या च चित्रस्य यथार्थतायाः सह घनत्वं वर्धते । फलतः विषयाः रूपरेखायां अधिकविस्तृताः भवन्ति, तेषां दर्शनं च उत्तमं भवति । 2k इत्यस्य तुलने 4k इत्येतत् उन्नतं फ्रेम रेट् प्रदाति, वर्णगहनता ध्वनिगुणवत्ता च। UHD फ्रेम रेट् प्रयोजयति। वर्णस्य गभीरता १२ बिट् भवति, वर्णस्य आच्छादनं च ७५% भवति । पटलः वर्णपैलेट् इत्यस्य प्रायः ६९,०००,०००,००० छायाः पुनः प्रदर्शयति । उत्तम-अवगमनाय शीर्ष-अन्त-Full HD मॉडल् 60 किलोसेकेण्ड्-वेगेन फ्रेम परिवर्तयति । वर्णः ८ बिट् अस्ति, वर्णस्थानं च पटलं ३५% आच्छादयति ।

4K तथा 2K रिजोल्यूशनयोः अन्तरः

एच् डी टी वी दशकैः प्रयुक्तः मानकः अस्ति । अद्यत्वे ७२०p रिजोल्यूशनं न प्रदर्शयन्ति इति दूरदर्शनयन्त्राणि नास्ति । “P” इति प्रगतिशीलचित्रप्रकारस्य अर्थः । अहं विकल्पः, अन्तरालः इति सूचितः । प्रत्येकं फ्रेममध्ये विषमाः समरेखाः च क्रमेण प्रदर्शिताः भवन्ति । एतेन चित्रगुणवत्ता अवनतिः भवति । ४००० पिक्सेल इति पदं प्रदर्शनस्वरूपं यस्य विस्तृतं क्षैतिजं रिजोल्यूशनं भवति । UHD 4k अस्ति। अन्तरं तु एतत् यत् उपभोक्तृणां कृते अपि च 2k इत्यनेन सह दूरदर्शनस्य कृते अधिकं उपयुक्तम् अस्ति । फलतः DCI व्यावसायिकं उत्पादनमानकं मन्यते, यस्य मूल्याङ्कनं ४०९६ x २१६० पिक्सेलः अस्ति । UHD इति मानकं यस्य रिजोल्यूशनः ३८४० x २१६० पिक्सेलः अस्ति । अत्र ७६२० x ४३२० पिक्सेल् ८k प्रारूपम् अस्ति । निर्दोषं प्रतिबिम्बं ददाति।

टीवी-मध्ये उपयुज्यमानस्य 4k रिजोल्यूशनस्य पक्षपाताः च

4k रिजोल्यूशन प्रतिस्क्रीन् वर्गमिलिमीटर् पिक्सेलघनत्वं वर्धयित्वा अति-स्पष्टं चित्रविवरणं प्रदाति । स्वीप् रेट् प्रति सेकण्ड् १२० फ्रेम्स भवति । एतादृशी गतिशीलप्रतिबिम्बं नेत्रेषु न्यूनं तनावं ददाति, विशेषतः यदि कश्चन व्यक्तिः दीर्घकालं यावत् दूरदर्शनं पश्यति, प्रतिघण्टां च पश्यति । 4k संकल्पः गहनानां, समृद्धानां वर्णानाम् एकां श्रेणीं उत्पादयति । एतत् पटलस्य उज्ज्वल-अन्धकार-क्षेत्रयोः चित्र-स्पष्टतां वर्धयति । प्रारूपं सर्वोत्तमध्वनिगुणवत्तां ददाति । अल्ट्रा एच् डी टीवी इत्यस्य निःसंदेहः उपयोक्तृलाभः निम्नलिखिततथ्यानि सन्ति ।

1. प्रारूपस्य उपयोगः विस्तृतपर्दे विडियोक्रीडाणां, सङ्गणकमैट्रिक्सस्य च कृते कर्तुं शक्यते; पटलः भवन्तं विशेषचक्षुषः विना आभासीवास्तविकतायां निमज्जयति।
2. आकृतिः त्रिविमप्रकारस्य बिम्बं निर्माति यस्य मूल्याङ्कनं दर्शकः कस्मात् अपि क्षणात् करोति; स्टीरियो कृते भवतः चक्षुषः आवश्यकता नास्ति।
3. टीवी अल्पदूरे द्रष्टुं शक्यते, एतत् स्क्रीन-प्रतिबिम्बे चतुर्गुणवृद्धेः कारणम् अस्ति ।

लाभः अस्ति यत् कक्षेषु मामूलीक्षेत्रं युक्ते लघु अपार्टमेण्टे टीवी-स्थापनस्य सम्भावनायाः क्षणः ।

4k रिजोल्यूशनस्य मुख्यः दोषः संकेतगुणवत्तायाः आवश्यकता वर्धते । एतेन सीमितसामग्री भवति या प्रयुक्तगुणवत्तायां प्रसारिता भवति । यूट्यूबे विशेषाणि चलच्चित्राणि शो च सन्ति येषां उपयोगः 4k मॉडल् इत्यत्र कर्तुं शक्यते। नेटफ्लिक्स् इत्यत्र सशुल्कं, महत् सदस्यतां युक्तं श्रृङ्खलायुक्तानि चलच्चित्राणि सन्ति । मेगोगो इत्यत्र उच्चपरिभाषासामग्रीणां प्रचुरता अस्ति ।

के टीवी 4k इत्यस्य उपयोगं कुर्वन्ति

4K रिजोल्यूशन उच्चतमगुणवत्तायां स्पष्टतमेषु च अन्यतमम् अस्ति । तस्य धन्यवादेन भवन्तः टीवी-कार्यक्रमाः अधिकतया स्पष्टतया द्रष्टुं शक्नुवन्ति । अस्य संकल्पस्य लाभः चित्रविवरणेन सह उच्चविपरीतता अस्ति, विशेषचक्षुषः उपयोगं विना 3D प्रभावं निर्माति । अद्यत्वे 4K रिजोल्यूशनं निम्नलिखितटीवीमाडलयोः उपलभ्यते : Xiaomi Mi TV 4S65 T2S 65, LG 43UM7020 43, Samsung UE43TU8000U, Samsung UN78KS9800, LG 43UK6200, LG 50UN73506LB, BBK 4ЗLEX-8161 / UTS2C । ज्ञातव्यं यत् 4k रिजोल्यूशनयुक्तेषु सर्वेषु टीवीषु “स्मार्ट” प्रणाली अस्ति यत् विडियो सामग्रीं, फोटो सामग्रीं च द्रष्टुं अन्तर्जालस्य, अनुप्रयोगानाम्, क्रीडाणां च उपयोगः सम्भवं करोति। निर्मातृभिः सह मानकस्य विकासकानां प्रत्यक्षसहकार्यस्य कारणात् उपभोक्ता, अन्ते, उत्तमसामग्रीपर्यन्तं प्रवेशं प्राप्नोति । उपयोक्तृणां कृते एकः बोनसः अस्ति यत् सिनेमागृहेषु प्रसारितस्य समये एव चलच्चित्रस्य गुणवत्तापूर्णं प्रारूपं प्राप्तुं शक्यते । 4k टीवी-क्षमताम् अधिकतया अवगन्तुं कतिपयानि शर्ताः पूर्तव्यानि । यन्त्रस्य विस्तृतं तिर्यक् भवितुमर्हति । अस्मिन् अवश्यमेव उपलब्धस्य विडियोदत्तांशस्य प्रसारणेन सह अन्तर्निर्मितं 4k TV प्रसारणं भवितुमर्हति । अन्ततः, एकः व्यक्तिः त्रिविमचित्रेण सह लाइव् प्राप्स्यति, यस्मिन् वर्णाः रसयुक्ताः, स्वाभाविकतया, प्रसारिताः भवन्ति । अस्मिन् अवश्यमेव उपलब्धस्य विडियोदत्तांशस्य प्रसारणेन सह अन्तर्निर्मितं 4k TV प्रसारणं भवितुमर्हति । अन्ततः, एकः व्यक्तिः त्रिविमचित्रेण सह लाइव् प्राप्स्यति, यस्मिन् वर्णाः रसयुक्ताः, स्वाभाविकतया, प्रसारिताः भवन्ति । अस्मिन् अवश्यमेव उपलब्धस्य विडियोदत्तांशस्य प्रसारणेन सह अन्तर्निर्मितं 4k TV प्रसारणं भवितुमर्हति । अन्ततः, एकः व्यक्तिः त्रिविमचित्रेण सह लाइव् प्राप्स्यति, यस्मिन् वर्णाः रसयुक्ताः, स्वाभाविकतया, प्रसारिताः भवन्ति ।
Samsung UE50RU7170U 4k रिजोल्यूशनेन कार्यं करोति [/ caption]

2K रिजोल्यूशन, HD, full hd, UHD, 4K तथा 8K – अन्तरम्

उच्चपरिभाषादूरदर्शनम् अथवा HD सर्वत्र १५ वर्षाणि यावत् प्रयुक्तः मानकः अस्ति । एतत् ७२०p अथवा १२८०x७२० पिक्सेलस्य रिजोल्यूशनं सूचयति । परन्तु अद्यत्वे विपण्यां ९०% टीवीः Full HD समर्थयन्ति । अस्य अर्थः अस्ति यत् एतत् १०८०p अथवा १९२०x१०८० पिक्सेल् प्रदर्शयति । “R” – आङ्ग्लभाषायाः अनुवादे प्रगतिशीलः । प्रत्येकस्य फ्रेमस्य प्रतिबिम्बं क्रमिकमिति भावः । फ्रेमस्य प्रत्येकं रेखा विस्तरेण आकृष्यते । “R” अक्षरस्य विकल्पः “i” अस्ति । इदं interlaced scanning इत्यस्य कृते तिष्ठति । इदं 1080i इत्यस्मिन् HDTV मानके अस्ति । प्रत्येकं फ्रेममध्ये क्रमेण समरेखाभिः सह विषमाः प्रदर्शिताः भवन्ति । अनेन चित्रगुणवत्तायाः लक्ष्यमाणः क्षयः भवति । UHD अथवा Ultra HD इत्यस्य मानकं 4K इत्यस्य समानम् अस्ति । अपवादः अस्ति यत् एतत् अल्पसंख्यां बिन्दून् ददाति – ३८४०×२१६० बिन्दवः (२K) । 4K 2K मानकस्य उत्तराधिकारी अस्ति, यत् DCI द्वारा निर्मितम् अस्ति तथा च अनेकगुणं उन्नतं संकल्पं प्रदाति। 4k, Ultra High-Definition अथवा Ultra High Definition – टीवी-प्रोजेक्टर्-इत्यनेन सह मॉनिटर्-इत्यत्र चित्राणि निर्गन्तुं यन्त्रस्य क्षमता । एतत् स्नैपशॉट् अन्येन वा चित्रेण सह विडियोस्य रिजोल्यूशनम् अस्ति ।
अत्र Full HD Ultra प्रारूपम् अपि अस्ति । प्रायः ८के इति उच्यते, अस्य रिजोल्यूशनं ७६२० x ४३२० पिक्सेल् भवति । अद्यत्वे अन्तर्जालस्य उपरि एतादृशं पैरामीटर् युक्ताः बहवः टीवी-आदयः सन्ति । तथापि तस्य प्रशंसा कर्तुं टीवी-मध्ये ८५ इञ्च्-तिर्यक् आवश्यकम् । प्रारूपानाम् लाभाः पटलात् भिन्न-भिन्न-उपयोक्तृ-दूरे (२० तः १३० इञ्च्-पर्यन्तं तिर्यक्-युक्ताः) दृश्यन्ते । १२ मीटर् दूरे सर्वे मानकाः समानाः दृश्यन्ते । १० मीटर् पर्यन्तं दूरे ७२०पी इत्यस्य लाभाः लक्ष्यन्ते, ७.५ मीटर् – १०८०पी पर्यन्तं दूरे, ५ मीटर् – ४k पर्यन्तं दूरे च सर्वेषां मानकानां स्थितिः समाना एव अस्ति : टीवी इत्यस्य तिर्यक् ५० तः १४० इञ्च् पर्यन्तं भवति । अन्यथा लाभस्य मूल्याङ्कनं न सम्भवति । संख्यायां पिक्सेलेषु च 2K, 4K, 8K रिजोल्यूशनयोः किं भेदः अस्ति: https://youtu.be/cUWkH_qV5Lg